جهاد تبیین از منظر قرآن کریم

خداوند متعال شیوه تبیین را برای معرفت بخشی و فهماندن مطالب در پیش گرفته و آن را از شئون ربوبیت خود دانسته و تعالیم نجابت بخش خود (مشتمل بر توحید، حقانیت رسالت پیامبر و کتاب خدا، احکام عملی و اخلاقیات) را تبیین کرده است. قرآن، کتابی مبین و روشن است. این بیان و مبین بودن قرآن به معنای آن است که خود نه تنها روشن و آشکار است، بلکه می‌تواند امور دیگر را روشن کند و بشریت را از تاریکی و ظلمت برهاند. خداوند متعال بیش از صد ونوزده بار در قرآن کریم موضوع جهاد تبیین اشاره کرده است و بیان حقایق را یکی از وظایف پیامبران و علما دانسته است. گاهى انگشت روى جزئیات این مسائل گذارده و تمام ریزه کاریها را بیان مى کند، مانند احکام نوشتن قراردادهاى تجارتى و اسناد بدهکارى که در طولانى ترین آیه قرآن یعنى آیه 282 سوره بقره بیان شده است و گاهى مسائل حیاتى انسان را به صورتهاى کلى و کلى تر مطرح مى کند. حتى فروع این دستورهاى کلى را نیز بلاتکلیف نگذارده، و مجرایى که باید از آن مجرا این برنامه ها تبیین شود بیان کرده و مى گوید: ﴿وَ ما آتاکُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَ ما نَهاکُمْ عَنْهُ فَانْتَهُوا﴾ آنچه پیامبر به شما دستور مى دهد اجرا کنید و آنچه شما را از آن نهى مى کند بازایستید. هر قدر انسان در اقیانوس بى کرانه قرآن، بیشتر شناور شود و به اعماق آن براى استخراج گوهرهاى برنامه هاى سعادت بخش، فروتر رود، عظمت این کتاب آسمانى و شمول و جامعیت آن آشکارتر مى شود. جهاد تبیین در بیان قرآن اهدافی دارد که به تعدادی از آنها در این مقاله اشاره شده است.