تعارض اخلاقی شخصیت «راضیه» در فیلم «جدایی نادر از سیمین» از منظر روانکاوی پساساختارگرایانه ژاک لکان

ژاک لکان (1981-1901)، فیلسوف و روانکاو فرانسوی، معتقد است که امر خیالی، به هشیاری و خودآگاهی مرتبط است و این مولفه، بیشترین ارتباط را با تجربه واقعیِ زندگیِ روزمره انسان ها، دارد. در نظریه لکان، امر خیالی، مفهومی کلیدی در مورد شکل گیری ایگو می باشد. وابستگی امر خیالی به امر نمادین، نیز حائز اهمیت است و بدین معناست که پدیده‌های ادراک حسی، با ساختار و پویایی های زبانی-اجتماعی شکل می‌گیرد. در مرحله آینه‌ای، سوژه، خود را با تصویری خارج از خود می‌شناسد، بنابراین، ایگو همان سوژه نیست بلکه ابژه و معادل «دیگری» است. از نظر لکان، «نظم نمادین»، الهام گرفته از دنیای اجتماعی، ارتباطات زبانی، روابط بین‌فردی و پذیرش قوانین است. اگرچه امر نمادین، برای اولین بار، سوژه را با زبان، آشنا می‌کند اما، هویت، او را محدود می‌کند؛ زیرا زبان نمی تواند بازنمود کاملی از سوژه فراهم کند و سوژه در زنجیره دلالت گرفتار می‌شود. در این مولفه ، سوژه نمی تواند خودِ واقعی اش را تجربه کند چون هر شکلی از بیان در امر نمادین، «دیگری» محسوب می‌شود. تحلیل شخصیت راضیه در فیلم جدایی نادر از سیمین (اصغر فرهادی-1389)، حائز وجوه مهمی است که می تواند در روانکاوی پساساختارگرایانه ژاک لکان، مورد تحلیل، قرار گیرد.