نقش آموزه‌های دینی و زیست‌محیطی در حمایت و حفاظت، حقوق، ارزش و اهمیت جانوران

اسلام، مکتبی جامع است که در تمامی شئون زندگی بشر، آموزه‌های ارزنده‌ای دارد، این آموزه‌ها به‌طور کل در درجه اول، در کلام خداوند تبارک‌وتعالی (قرآن کریم) تجلی‌یافته و در درجه دوم، در احادیث و روایاتی که از پیامبر اعظم (ص) و ائمه معصومین (ع) ذکرشده، نیز وجود دارند. قرآن کریم، دین مبین اسلام را دینی کامل معرفی کرده که در تمامی شئون زندگی بشر (اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، سیاسی، زیست‌محیطی و غیره.) آموزه‌ها و دستورات لازم را برای هدایت انسان دارد. بر اساس آیات و احادیث می‌توان گفت که تمامی مقررات زیست‌محیطی، به نحوی در کلام خداوند باری‌تعالی، فرستاده او (خاتم انبیاء محمد مصطفی (ص)) و ائمه معصومین (ع) گنجانیده شده و درواقع اساس و بنیاد علوم مختلف در دین اسلام آمده، اما استخراج و استفاده از آن‌ها برحسب شرایط روزگار به عهده علما و اندیشمندان گذاشته‌شده است. هدف از این مطالعه، بررسی و تفحص درآیات و روایات اسلامی است که در آن بر روی نقش آموزه‌های دینی در حیات، حمایت، حقوق حفاظت و اهمیت حیوانات در محیط‌زیست تاکید شده است.در این پژوهش با روش توصیفی و تحلیلی از نوع اسنادی، آیات و احادیثی که در کلیه موارد حیوانات ذکرشده و موردبحث قرارگرفته‌اند موردبررسی قرار می‌گیرند. بر اساس نتایج، اسلام به طیور و حیوانات و جنبنده‌ها آن‌قدر اهمیت داده که در کتاب‌های حدیث، بابی به احکام و قوانین مربوط به حیوانات و جانداران اختصاص داده شده است که با مراجعه و دقت در آن‌ها درمی‌یابیم که اسلام دربارۀ محیط‌زیست و رعایت حقوق جانداران و حفاظت از آن‌ها تا چه اندازه حساسیت نشان داده است. در یک‌کلام می‌توان چنین نتیجه‌گیری کرد که در جوامع اسلامی، می‌بایست با بهره‌گیری از تمامی امکانات قانونی، اخلاقی و شرعی موجود، از تخریب زیست‌کره و منابع (جانوری) جلوگیری کرد.