وفور نعمتِ مشروط از دیدگاه قرآن، مبنای آموزش محیط‌زیست

امروزه یکی از مبانی مسلم آموزش محیط‌زیست در جهان، تاکید بر کمبود منابع طبیعی برای پاسخگویی به نیازهای جمعیت روزافزون جهان است. از همین رو انواع پیشنهادات برای رویارویی با این مشکل ارائه شده است. از لزوم فرهنگ سازی و ترویج سبک زندگی غیر مصرف گرایانه تا تلاش های گسترده برای کاهش جمعیت یا مقابله با افزایش جمعیت جهان و غیره . اسلام اما نگاهی متفاوت دارد. هرگز وعده ی کمبود نمی دهد، اما با تاکید بر فراوانی یا به عبارت دیگر وفور نعمت، در صورت رعایت نکاتی از سوی افراد و اجتماع انسانی، هشدار از دسترس خارج شدن یا تغییر نعمت ها را در صورت تخلف داده است. در این میان، نقش رفتار انسان و تدبیر دائمی خداوند متعال در امور عالم، مورد تاکید قرار می گیرد. بنابراین، اسلام واقعیت جهان را سرشار از فراوانی نعمت توصیف می نماید که این فراوانی به واسطه ی رفتار انسان و تدبیر الهی، می تواند در اختیار انسان قرار گیرد، افزایش یابد یا از دسترسش خارج گردد. این دیدگاه، علاوه بر اینکه هرگونه فقر و کمبود را نفی می کند و فراوانی را وعده می دهد، اما این فراوانی را بی قید و شرط در اختیار انسان قرار نداده است و آن را منوط به رفتار صحیح انسان با خودش، با سایر افراد جامعه، با محیط‌زیست و موجودات دیگر و با خداوند متعال دانسته است. بنابراین ضرورت دارد تا نگاه صحیح اسلام در تمامی فرایندهای آموزشی از جمله آموزش محیط‌زیست مبنا قرار گیرد.