تاثیر تمرین متغیر با ارائه دستورالعمل مبتنی بر توجه درونی و بیرونی بر یادگیری مهارت سرویس والیبال

هدف پژوهش: ورزشکاران برای بهبود اجرا تلاش می کنند. کانون توجه به عنوان یک روش آموزشی به کار می رود. توجه آگاهی ما را هدایت تا اطلاعات در دسترس حواس قرار گیرند. اگر ورزشکار توجه خود را بر حرکات اعضای بدن خود معطوف نماید، کانون توجه درونی است، ولی توجه به نشانه های محیطی کانون توجه بیرونی است. افراد ماهر از موقعیت بیرونی توجه سود می‌برند درحالی‌که اجراکنندگان سطح پایین از موقعیت درونی بهتر بهره می‌برند. این پژوهش، با هدف مقایسه اثر تمرین ثابت و متغیر با ارائه دستورالعمل مبتنی بر توجه بیرونی و درونی بر یادگیری مهارت سرویس والیبال در دانشجویان دختر انجام شد. روش و روند پژوهش: از بین دانشجویان دختر خوابگاه الزهرا دانشگاه اراک 60 نفر با سنین 18-24 سال به صورت هدفمند انتخاب شدند. همه افراد پرشسنامه اطلاعات فردی و رضایت نامه کتبی برای شرکت در پژوهش را پر کرده و امضا کردند. معیارهای خروج آزمودنی ها از پژوهش بیش از سه جلسه غیبت در جلسات تمرینی بود. همة این افراد بنا بر اظهارنظر شخصی هیچگونه دوره آموزشی والیبال شرکت نداشتند. همه افراد شرکت کنندگان نسبت به اهداف پژوهش بی خبر بودند. برای جمع-آوری اطلاعات از ابزارهای زیر استفاده شد که عبارتند از: الف: پرسش نامه مشخصات فردی: برای کسب اطلاعات در مورد سابقه و سطح فعالیت، آسیب یا بیماری احتمالی که بر متغییر های پژوهش اثر گذار باشد و همچنین سن، قد و وزن و... از این پرسشنامه استفاده شد.ب : آزمون والیبال ایفرد: برای ارزیابی از میزان هدفمندی اجرا زمین والیبال را با استفاده از چسب کاغذی بر اساس هنجار نشانه گذاری و پس از اجرا امتیاز دهی انجام شد. پس از 16 جلسه تمرینی و اعمال پروتکل تمرنی آزمودنی ها در آزمون شرکت کرده و با توجه به دستورالعمل ها و به صورت تصادفی از گوشه سمت راست مرکز و گوشه سمت چپ زمین والیبال اقدام به زدن سرویس کردند و با توجه به منطقه ای که سرویس زده شد امتیاز دریافت کردند. از تحلیل واریانس ترکیبی با طرح گروه (تمرین ثابت +توجه درونی، تمرین متغیر+توجه بیرونی، تمرین ثابت +توجه درونی، تمرین متغیر +توجه بیرونی) × جلسات (پیش آزمون+اکتساب+پس آزمون) جهت تحلیل داده ها استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد تمرین ثابت و تمرین متغیر با ارائه دستورالعمل توجه بیرونی و درونی بر اکتساب مهارت سرویس والیبال دختران والیبالیست شهر اراک اثر معناداری دارد (05/0>p). در واقع تمرین در تمامی چهار گروه با دستورالعمل های مختلف منجر به اکتساب مهارت سرویس والیبال شد، همچنین در بررسی دو به دو گروه ها به منظور تعیین محل تفاوت، بین تمامی گروه ها تفاوت معنادار وجود دارد. اما در بررسی تفاوت های بین گروهی و مشخص شدن وجود تفاوت نشان داد که به ترتیب بهترین عملکردها مربوط به گروه 1- تمرین متغیر با توجه بیرونی، 2-تمرین متغیر توجه درونی، 3- تمرین ثابت توجه بیرونی و 4- تمرین ثابت توجه درونی بود. نتایج: نشان داد تمرین ثابت با دستورالعمل توجه بیرونی و درونی و تمرین متغیر با دستورالعمل توجه بیرونی و درونی بر اکتساب مهارت سرویس والیبال تاثیر داشته و آرایش های تمرینی متغیر بر اکتساب مهارت سرویس والیبال نیز موثر است. همچنین آرایش های تمرینی ثابت و متغیر با ارائه دستورالعمل توجه بیرونی و درونی بر یادگیری مهارت سرویس والیبال تاثیر داشت. گروه تمرین متغیر با دستورالعمل توجه بیرونی در همه مراحل عملکرد معنادارتری نسبت به سایر گروه ها داشت. این نتایج حاکی از این است که کانون توجه بیرونی موجب توسعه خودکاری بیشتر در کنترل حرکات می شود که این موضوع با فرضیه عمل محدود شده هم راستاست.