بررسی عوامل اجتماعی-اقتصادی بر توسعه کاربرد گیاهان دارویی

شناخت نگرش مردم نسبت به کاربرد گیاهان دارویی یکی از ضروری ترین موارد در بحث توسعه و حمایت از این گیاهان در جهت افزایش تولید ملی، درآمد و اشتغال زایی است. با آگاهی از این نگرش می توان اقدام به برنامه ریزی و راه برد بهتر فرصت ها و پتانسیل های موجود در این زمینه نمود. این مطالعه با هدف بررسی عوامل اجتماعی-اقتصادی بر روی نگرش مصرف گیاهان دارویی در بین مردم شهر گناباد صورت گرفت. در این تحقیق عوامل اجتماعی-اقتصادی شامل جنسیت، سن، سطح تحصیلات، شغل، وضعیت تاهل و بیمه به عنوان متغیرهای مستقل در نظر گرفته شدند. هم چنین متغیرهای مرتبط با مصرف گیاهان دارویی نسبت به داروهای شیمایی شامل میزان عوارض، تفاوت اثر، شیوه مصرف، دلیل کاربرد، میزان تاثیر، نوع بیماری، روش شناخت خواص و مصرف، اطلاع از مضرات آن ها به عنوان متغیرهای وابسته در نظر گرفته شدند. مقایسه آماری و تحلیل فراوانی هر یک از متغیرهای مرتبط با مصرف گیاهان دارویی نسبت به داروهای شیمایی با متغیرهای مستقل اجتماعی-اقتصادی انجام شد. برای این منظور یک مطالعه توصیفی با روش نمونه گیری تصادفی و با استفاده از پرسشنامه که حاوی 7 سوال مربوط به خصوصیات اجتماعی-اقتصادی و 8 سوال تخصصی مربوط به کاربرد گیاهان دارویی بود؛ مطرح گردید. سپس مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. نتایج این مطالعه نشان داد 87 درصد پاسخ دهندگان معتقدند عوارض گیاهان دارویی نسبت به داروهای شیمیایی کم تر است و 62 درصد از آن ها تاثیر گیاهان دارویی را بیش تر از سایر داروها می دانند. تنها 11 درصد پاسخ دهندگان از روش های مدرن و جدید بهره برداری از گیاهان دارویی استفاده می نمایند. هم چنین 44 درصد افراد از اینترنت و شبکه های مجازی برای آگاهی از خواص و روش کاربرد گیاهان دارویی استفاده می نمایند. 58 درصد پاسخ دهندگان مهم ترین دلیل کاربرد گیاهان دارویی را اثر بخشی آن می دانند. به نظر می رسد الگوی کنونی به کارگیری گیاهان دارویی، تابعی از میزان آگاهی و اعتماد سنتی به درمان با این گیاهان است و در شرایط فعلی کم تر تابع عوامل اقتصادی-اجتماعی است. به طوری که در بیش تر موارد ارتباط معنی داری بین کاربرد این گیاهان با عوامل اقتصادی-اجتماعی دیده نشد.