بررسی مصرف انرژی در کشت محصول توت فرنگی همراه با سازه گلخانه‌ای؛ مطالعه موردی: گلخانه‌های شرق استان خوزستان

زمانی می‌توان بخش کشاورزی را منبع مهمی از تولید انرژی پاک دانست که نهاده‌های مصرفی از لحاظ انرژی مصرف شده در مرز پایدار قرار داشته باشند. این مطالعه با هدف بررسی انرژی مصرفی در تولید محصول توت‌فرنگی گلخانه‌ای از ابتدای احداث سازه‌ گلخانه‌ای تا زمان برداشت محصول صورت پذیرفت. داده‌های مورد نیاز از 46 پرورش دهنده توت فرنگی گلخانه‌ای به روش پرسشنامه و مصاحبه حضوری به دست آمد. نتایج تحلیل انرژی نشان داد که کل انرژی خروجی در تولید توت‌فرنگی با عملکرد 39965 کیلوگرم بر هکتار، معادل 75933 مگاژول بر هکتار است. مقادیر مربوط به شاخص‌های نسبت انرژی، بهره‌وری انرژی، شدت انرژی و افزوده خالص انرژی به ترتیب برابر با 15/0، 08/0 کیلوگرم بر مگاژول، 98/12 مگاژول بر کیلوگرم و 442914- مگاژول بر هکتار محاسبه گردید. نتایج تحلیل انرژی برای مجموع محصول و سازه نشان داد که میانگین کل انرژی مصرفی بر حسب یک هکتار، در سازه‌ ی تونلی معادل 388898 و برای سازه‌ ی اسپانیایی معادل 658646 مگاژول است. نیروی کارگری با 197655 مگاژول (سهم 50% از کل انرژی مصرفی در سازه‌ ی تونلی) و الکتریسیته با 214922 مگاژول (سهم 33% از کل انرژی مصرفی در سازه یی اسپانیایی) بیش ترین سهم از مصرف کل انرژی در تولید توت فرنگی گلخانه ای را به خود اختصاص دادند. بر این اساس، سهم کل انرژی مصرفی در بخش تولید محصول 5/79 درصد و در بخش احداث سازه 5/20 درصد بود. میانگین کل انرژی مصرفی بر حسب یک هکتار، در سازه‌ ی تونلی معادل 388898 مگاژول محاسبه شد که 333682 مگاژول (86% از کل انرژی) مربوط به تولید محصول و 55216 مگاژول (14% از کل انرژی) مربوط به احداث سازه است. همچنین برای سازه‌ ی اسپانیایی، این مقادیر به ترتیب معادل با 658646 مگاژول (کل انرژی)، 522897 مگاژول (79% از کل انرژی) و 135749 مگاژول (21% از کل انرژی) محاسبه گردید. سهم انرژی مصرفی در سازه‌های اسپانیایی نسبت به سازه‌های تونلی به دلیل استفاده از ابزار و مصالح بیشتر جهت احداث، بیشتر بود.