اهمیت بررسی هم گرایی ادبیات تطبیقی و نقد ادبی

ادبیات تطبیقی از بدو تولد در قرن نوزدهم تا دهه ی شصت قرن بیستم، تحت سیطره ی مکتب اثبات گرای فرانسوی بود که ادبیات تطبیقی را بخشی از تاریخ ادبیات می دانست. در سال 1958م، رنه ولک- نظریه پرداز، مورخ نقد ادبی و استاد ادبیات تطبیقی دانشگاه ییل- با انتشار مقاله ی «بحران ادبیات تطبیقی» به مخالفت با مکتب فرانسوی پرداخت و جریان نوینی را در مطالعات ادبیات تطبیقی بنیاد نهاد. ولک با تالیف کتاب هفت جلدی تاریخ نقد جدید در زمره ی پیشگامان نقد نو به شمار می آید. او معتقد است ادبیات پدیده ای جهانی، و ادبیات تطبیقی مطالعه ی ادبیات در فراسوی مرزهای ملی و زبانی است. به نظر او، ادبیات تطبیقی همان ادبیات است و بس، بدون هیچ صفت محدود کننده ای. برای پژوهش ادبی به ملاک هایی برای داوری و ارزش یابی نیاز داریم. به بیان دیگر، هر ارزش یابی اساساً عملی انتقادی است. به این ترتیب، هیچ پژوهش ادبی بدون نقد امکان پذیر نیست. بر اساس سخنان ولک، مکتبی جدید در ادبیات تطبیقی شکل گرفت که آموزش نظریه و نقد ادبی را سرلوحه ی کار خود قرار داد. در بخش پایانی شمّه ای از فعالیت های گروه ادبیات تطبیقی فرهنگستان زبان و ادب فارسی را خواهیم گفت و اولین شماره ی ویژه نامه ی ادبیات تطبیقی را به اختصار معرفی خواهیم کرد.