تحلیل زبان‌شناسی اشعار نادر الهی و رامیز روشن براساس نظریه ارتباطی رومن یاکوبسن

زبان ابزاری است که از آن برای بیان و انتقال پیام استفاده می‌شود؛ در این میان زبان روزمرّه گاهی از عرف معمول خارج‌ می شود و جنبۀ هنری به خود می‌گیرد که موجب ایجاد لذت و شور و شعف در خواننده می‌شود. این لذت از طریق درک و دریافت پیام اتفاق می‌افتد. رومن‌یاکوبسن همواره از دانش زبان برای تحلیل سخن ادبی بهره گرفته است. از نظر او زبان ابزاری برای ارتباط نیست، بلکه کارکردهای متفاوتی را انجام می‌دهد که کارکرد هنری یا زیباشناختی یکی از آن‌هاست. رومن یاکوبسن از جمله فرمالیست های روسی است که به نقش های زبانی و کارکردهای آن از جمله کارکرد عاطفی، کارکرد کوششی، کارکرد ارجاعی، کارکرد فرازبانی و کارکرد هم سخنانه و کارکرد زیباشناسانه توجه داشته است. رامیز روشن (آذربایجان) و نادر الهی (ایران) دو شاعر معاصر از دوکشور مختلف، اما با یک زبان مشترک هستند. در پژوهش حاضر، اشعار این دو شاعر از لحاظ زبان شعری با تکیه بر نظریه رومن یاکوبسن مورد تحلیل قرار گرفته است. اشعار این دو شاعر به شیوۀ تطبیقی مطالعه شده است. حاصل پژوهش نشان می دهد که رامیز روشن در دو کارکرد یعنی، کارکرد ارجاعی و کارکرد فرازبانی قدرتی بسیار بالاتر از نادر الهی کسب کرده است و در دو کارکرد دیگر، یعنی کارکرد ادبی و کارکرد ترغیبی شعر نادر الهی مزیت‌های اساسی دارد و در دو مورد دیگر، یعنی کارکرد عاطفی و کارکرد همدلی هر دو شاعر قدرت و توانایی خوبی از خود نشان داده‌اند، به طوری‌که نمی‌توان در این دو مورد یکی را بر دیگری ارجح دانست و مزیت خاصی ذکر کرد. اشعار هر دو سرشار از عواطف پاک انسانی است و کارکرد عاطفی و نقش همدلی در اشعار هر دو شاعر بسیار پررنگ است؛ به این معنی که شاعران یاد شده از عواطف فردی فراتر رفته و بیان کننده عواطف جمعی جامعۀ بشری هستند.

a study of the common themes of shahriar persian and turkish poems

language is used as a tool to express and convey a message, in the meantime, everyday language is sometimes out of the ordinary and takes on an artistic aspect that creates pleasure and excitement in the reader, this pleasure happens through understanding and receiving the message. knowledge of language has been used to analyze literary speech. according to him, language is not a tool for communication, but performs different functions, artistic or aesthetic function is one of them. roman jacobsen is one of the russian formalists who is interested in the roles of language and its functions, including emotional function, effortful function, referential function, ramiz roshan and nader elahi are two contemporary poets from different countries but with a common language, one of them writes in azerbaijan and the other in iran. in the present study, the poems of these two poets are poetic language has been analyzed based on the theory of roman jacobsen, the poems of these two poets have been studied in a comparative way in the form of four chapters - stramiz roshan has gained a much higher power than nader elahi in two functions, namely, the referential function and the metalinguistic function. and in two other functions, i.e. the literary function and the persuasive function, nader elahi s poetry has fundamental advantages, and in the other two cases, i.e. the emotional function and the empathetic function, both poets have shown good power and ability, so that one cannot compare these two cases. considered it preferable to the other and m he mentioned a special zit. both poems are full of pure human emotions and have significant empathy with their people.