درآمدی بر انقلاب صنعتی پنجم: کنترل کربن، راهبردی برای کنترل جهان

در هر انقلاب صنعتی، متاثر از متغیر تحول‌آفرین آن انقلاب صنعتی، کیفیت و کمیت توانی که انسان برای اعمال کنترل بر محیط و دیگر انسان‌ها کسب نموده بی‌بدیل است. در یک نگاه، متغیر اصلی کنترل در انقلاب صنعتی یکم شامل ماشین‌های مکانیکی، در انقلاب صنعتی دوم شامل الکتریسیته، در انقلاب صنعتی سوم شامل کامپیوتر و در انقلاب صنعتی چهارم شامل دیجیتالی‌شدن فرایندها و تکنولوژی‌ها بر بستر هوشمندسازی و ارتباطات شبکه‌ای گسترده و همه‌جا‌حاضر است. این بدان معنا است که کنترل هر کدام از موارد فوق، تمامی زنجیره‌ی وابسته به آن را کنترل می‌نماید. از سویی بر اساس روندی که فضای بین‌الملل در حدود 10 سال گذشته در حوزه‌ی معاهدات بین‌المللی زیست‌محیطی طی نموده و از سوی دیگر بر اساس برخی پروتکل‌های کنترلی موکد در انقلاب صنعتی چهارم نظیر کنترل هوشمند میزان مصرف سرانه‌ی کربن؛ پیش‌بینی می‌شود که اولاً جهان در آینده‌ی نه‌چندان دور با انقلاب صنعتی پنجم مواجه شود و ثانیاً مبنای کنترلی آن، عنصر کربن و تمامی مشتقات صنعتی آن باشد. در این زمینه، تعامل ویژه‌ی دانش سایبرنتیک و تکنولوژی‌های هوش مصنوعی با مقوله‌ی کنترل تولید و مصرف کربن که زمینه‌ساز اجرای «استاندارد کم‌کربن» در سند توسعه‌ی پایدار 2030 است، جایگاه ویژه‌ای دارد که باعث می‌شود انقلاب صنعتی پنجم بر بستر انقلاب صنعتی چهارم به‌وقوع بپیوندد. آنچه در این میان برای جمهوری اسلامی ایران بسیار مهم است، این است که مراقبت نماید تا اجرای پروتکل‌های استاندارد کربن، موجب توقف انواع صنایع کشور که به‌صورت‌های مستقیم و غیرمستقیم به کربن و مشتقات آن وابسته هستند، نگردد.