بررسی جنبه معرفت‏ شناختی ماهیت کشف و شهود در قرآن و عرفان

کشف و شهود عرفانی از جمله راه‏های کسب معرفت به خداوند تلقی شده است. پژوهش حاضر به تبیین جنبه معرفت‏شناختی آن نزد عرفا و قرآن کریم می‏پردازد. روش تحقیق در این مقاله توصیفی- تحلیلی می‏باشد و از اسناد کتابخانه‌ای استفاده شده است. هدف از تحقیق، بررسی و تبیین کشف و شهود عرفانی از منظر قرآن کریم و عرفای اسلامی می‏باشد. نتایج این پژوهش نشان داد که از نظر عرفا، معرفت نسبت به خداوند، اسماء و صفات او، تنها از طریق کشف و شهود امکان‌پذیر است. مکاشفه، سقوط حجاب و تجلی حق در قلب است که پس از مجاهدات و ریاضات و توجه قلبی به حضرت حق حاصل می‏آید. مشاهده دیدار و رویت حق با چشم قلب، و تابش انوار الهی بر دیدگان عقل است. از تعمق در آیات قرآن کریم نتیجه گرفته شد که جنبه معرفت‏شناختی شهود عرفانی ریشه در آموزه‏های دینی و بالاخص در قرآن کریم دارد که از آن به رویت خداوند تعبیر شده است. عرفا نیز در مساله شهود عرفانی، به آیات و روایات پیرامون رویت خدا، زهد، تقوا و اِعراض از دنیا تاسی جسته‏اند.

examining the epistemological aspect of the nature of discovery and intuition in the quran and mysticism

mystical discovery and intuition are considered as one of the ways to gain knowledge about god. the present study explains the epistemological aspect of discovery and intuition among mystics and the holy quran. this research used the descriptive-analytical method and library documents. the study aims to investigate and explain the mystical discovery and intuition from the perspective of the holy quran and islamic mystics. the results showed that according to mystics, knowledge about god, his names, and attributes are only possible through discovery and intuition. revelation is the fall of the veil and the manifestation of the truth in the heart, achieved after efforts and austerities and paying attention to the prophet of truth. observing is seeing the truth with the eyes of the heart and shining divine lights on the eyes of the mind. meditation on the verses of the holy quran concluded that the epistemological aspect of mystical intuition has its roots in religious teachings, especially in the holy quran, which has been interpreted as the vision of god. in the matter of mystical intuition, the mystics have also relied on verses and narrations about the vision of god, asceticism, piety, and rejection from the world.