کارکردهای انضمامی دین؛ تحلیلی تطبیقی از نقش دین در دوره مدرن

پرسش اساسی این است که آیا باید دین را بر مبنای نگره سنتی یا ماوراء الطبیعی مورد بررسی قرار داد یا تاثیرات تاریخی، اجتماعی و فرهنگی دین بر زندگی بشری و تحولات جوامع را مبنای تعریف دانست؟ آیا می‌توان همانند برخی از دین‌پژوهان و جامعه‌شناسان ادعا کرد که در دوره جدید دین و نقش آن به پایان رسیده است یا با احیای دین و جزیان زنده دینداران روبرو هستیم؟ دو رویکرد اساسی سنتی و جدید با دو منظر کاملا متفاوت به تبیین و تعریف دین می‌پردازند. چنانچه نقش دین در حیات بشری را محور پژوهش قرار ندهیم و سهمی که دین در کاهش یا التیام دردها و رنج‌های بشری دارد را واقع‌گرایانه مدّنظر قرار ندهیم، همچنان از رویکرد انضمامی در مطالعه ادیان دور شده و نمی‌توانیم حضور دین بمثابه بنیاد زیست را مورد بررسی قرار دهیم. امروزه بدون آشکار ساختن کارکرد دین در زندگی، صلح، جلوگیری از خشونتها و رنج‌ها، بنا نهادن دنیای انسان‌ها، فراهم کردن آرامش در زندگی، معنا بخشیدن به زندگی و نشان دادن ارزش زیستن، التفات به بنیانهای اخلاق انسانی، کمک به دیگران و درک دیگری و احترام به انسانها، و شکوهمند نشان دادن مقام انسانی، نمی‌توانیم اهمیت و نقش دین در حیات بشری را بدرستی مورد توجه قرار دهیم. در این نوشتار قصد داریم ابتدا معنای متمایزی از نقش دین ارائه کرده و محققان و علاقمندان به حوزه دین‌پژوهی را متفطن به اهمیت مطالعات مربوط به کارکردهای جدید دین نموده و سپس برخی از وجوه و ساحتهای متفاوت دین در زیست انسانها را مورد بررسی قرار دهیم.

the importance and achievements of the functionalism theory of religion

the basic question is whether religion should be examined based on the traditional or supernatural view, or should the historical, social and cultural effects of religion on human life and societal changes be considered as the basis of definition? can we claim, like some religious scholars and sociologists, that religion and its role have ended in the new era, or are we facing the revival of religion and the living parts of religious people? two basic approaches, traditional and new, explain and define religion with two completely different perspectives. if we don’t make the role of religion in human life the focus of research and if we don’t realistically consider the role of religion in reducing or healing human pains and sufferings, then we will still move away from the concrete approach in the study of religions and we will not be able to examine the presence of religion as the foundation of life. to give today, without revealing the function of religion in life, peace, preventing violence and suffering, building the world of humans, providing peace in life, giving meaning to life and showing the value of living, paying attention to the foundations of human ethics, helping others and understanding others. and respecting people, and showing the human position in a glorious way, we cannot properly consider the importance and role of religion in human life. in this article, we intend to present a different meaning of the role of religion and make researchers and those interested in the field of religious studies aware of the importance of studies related to the new functions of religion, and then examine some aspects and different areas of religion in human life.