نقد نظریات غیرشناختاری معاصر زبان کارکردی دین

گسترش پیشرفت‌های علم در قرون اخیر و نحوه موضع‌گیری‌های اصحاب کلیسا، نظریات گوناگونی را دربارة روابط علم و دین باعث گردید، که تعارض، جدایی و همکاری از نمونه‌های مهم آنها است. برخی از متفکران قرن بیستم، با نظر به جدایی قلمروها و روش‌ها و زبان علم و دین، تلاش کردند تا درکنار علم، برای دین قلمروها، زبان و روش‌های خاص خود را تعریف کنند. در این زمینه، ویتگنشتاین، بریث ویت و استیس دارای نظریات مهمی هستند، زیرا آنها با نگاه پدیداری و غیرمعرفت‌بخش به گزاره‌های دینی کارکردهای خاصی را برای آنها در نظر می‌گیرند. ویتگنشتاین به کاردهای زبان دین در زندگی دینداران و تفکیک ساحت‌های دینی از علمی، بریث ویت به تحویل گزاره‌های دینی به گزاره‌های اخلاقی، و استیس با تاکید بر ویژگی عرفانی آموزه-های دینی، برای آنها کارکردهای خاصی را تعریف می‌کنند، ضمن اینکه تقریبا همگی در محورهایی چون ایمان‌گرایی، عدم امکان ارزیابی عقلانی، رد برتری یک دین بر دین دیگر و عدم کاشفیت از واقعِ آموزه‌های دینی اتفاق نظر دارند. چنین رویکردهایی منجر به تلقی ناقص و بعضا سوء تعبیر از آموزه‌های دینی و تفسیر نسبی‌گرایانه و انسان‌محورانه از کارکردهای دین می‌شود.

critical approach to non-epistemic theories concerning functional language of religion

rapid developments of empirical sciences in recent centuries and incorrect policies of church leaders have led to different theories concerning the relations between science and religion, and their conflict, independence, and cooperation are some significant examples of them. some contemporary thinkers, by paying attention to the separation of science and religion’s realms, methods, and language, have tried to consider some special realms, methods, and language for religion as well as science. in this case, wittgenstein, braithwaite, and stace have some notable theories, since they take into account some special functions regarding religion through their phenomenological and non-epistemic approaches. wittgenstein pays attention to the language of religion in the life of believers and separates the religious realm from the scientific one. braithwaite reduces religious propositions to moral ones, and stace by emphasizing on mystical virtues of religious teachings and defines non-epistemic functions for them. all these thinkers agree with fideism, the impossibility of rational assessing and non-superiority of one religion to other religions, and non-epistemic virtues of religious propositions and teachings. these theories lead to a misunderstanding of religious teachings and relativistic and humanistic interpretations of religion’s functions.