نقش قوه خیال در تشبّه انسان به خدا از منظر علامه طباطبایی و شاگردان

قوه خیال به عنوان مرتبه‌ای از وجود انسان از جهتی دارای وجه خدایی و از جهتی دیگر دارای وجه خَلقی است که نقش سترگی در تشبه انسان به خدا ایفاء می‌کند. این ویژگی قوه خیال، آن را در مستوایی قرار می‌دهد که بتواند حد فاصل میان دو قوس یلی الخلقی و یلی الحقی را به نیکی طی نموده و به غایت القصوای انسانی که همان تشبّه به حضرت باری است نزدیک گردد. در این راستا دیدگاه جناب علامه طباطبایی و متفکرین همسوی ایشان راجع به نقش قوه خیال در تشبّه انسان به حق سبحانه موردبررسی قرار می‌گیرد. از نظر ایشان، وجود انسان به دلیل کون جامع بودن، از جهت بدن با عالَم ماده و از جهت قوه خیال با عالم مثال (خیال منفصل) و از جهت عقل با عالم عقول مجرد تام تطابق دارد بنابراین می‌تواند به عوالم مافوق ماده، ارتقاء یابد و موفّق به خلاقیّت گردد.

the role of imagination in man`s exemplifying toward god from the perspective of allameh tabatabai and his students

imagination, as a level of human existence, has a divine aspect in one sense and a creativity aspect in another sense, which plays a major role in man’s likeness to god. this characteristic of the imagination puts it in a orbit that can cross the distance between god and creators in order to reach to the ultimate purpose which is the man`s exemplifying toward god. in this regard, the views of mr. allameh tabatabai and his fellow thinkers on the role of imagination in the likeness of man to god are examined. according to him, human existence, due to its comprehensiveness, corresponds to the material world in terms of body, to the world of form (separate imagination) in terms of imagination, and to the world of complete incorporeal intellects in terms of intellect. therefore, it can be promoted to the supernatural worlds and succeed in creativity.