مطالعه تطبیقی ماهیت و احکام نکاح مسیار با نکاح موقت از منظر فقه فریقین

نکاح موقت(متعه) یکی از ازدواج‌های مقرر در صدر اسلام و مورد تایید فقهای شیعه می‌باشد اما از آن‌جایی که این نکاح مورد مشروعیت اهل تسنن نمی‌باشد، بنابراین برای پاسخ به نیازهای جنسی افراد جامعه، ازدواج مسیار را مطرح نموده‌اند. نکاح مسیار از منظر فقها و حقوقدانان معاصر اهل تسنن، ازدواج دائمی است که با جاری کردن ایجاب و قبول توسط زوجین یا وکیل آن‌ها در حضور شهود جامع‌الشرایط و با توافق بر مهر معینی و نیز توافق بر عدم مطالبه برخی حقوق طرفین، موجب حلیت استمتاع زوجین از یکدیگر می‌شود. در این ازدواج نوظهور، زن با رضایت خود از برخی حقوق زوجیتش، مانند حق نفقه، سکونت و مسکن، صرف‌نظر می‌کند. در عوض، مرد نیز از برخی حقوق خود، از جمله حق تسلط بر زن در مواردی چون عدم خروج از منزل، عدم اشتغال به کار و تحصیل و... چشم‌پوشی می‌کند. از آنجایی که فقه شیعه ازدواج موقت را پذیرفته و عدم نسخ این حکم را با آیات و روایات اثبات کرده، علی‌رغم اینکه برخی از فقها با شرایطی خاصی، فتوا به جواز و مشروعیت آن داده‌اند لذا نیازی به پذیرفتن نکاح مسیار در فقه امامیه نمی‌باشد. با توجه به عملی ساختن بخشی از جامعه اهل تسنن به این حکم از یک‌سو و آثار و منافع آن از سوی دیگر، بررسی مشروعیت این ازدواج در مقایسه با شرایط و لوازم نکاح موقت ضرورت دارد و در این پژوهش، درصدد حل تعارضات موجود، آسیب‌شناسی و ارائه راهکارهای اصلاحی در خصوص قوانین کشورهای اسلامی می‌باشیم.

a comparative study of the nature and rulings of misyar marriage and temporary marriage from the perspective of sunni and shia jurisprudence

temporary marriage is one of the forms of marriage established in islamic law. however, since this type of union is not considered legitimate by sunni muslims, they have proposed misyar marriage as an alternative. from the viewpoint of contemporary sunni jurists and legal scholars, misyar marriage is a permanent union initiated through an offer and acceptance by the spouses or their representatives in the presence of qualified witnesses. it involves an agreement on a specified dowry and a mutual understanding to forgo certain marital rights, thereby making intimate relations between the spouses lawful. the wife willingly relinquishes some of her conjugal rights, such as the right to financial support, housing, and cohabitation. in return, the husband also waives some of his rights, including control over the wife’s activities like leaving the house, pursuing employment or education.given that shia jurisprudence has accepted temporary marriage and has used quranic verses and traditions to prove that this ruling has not been abrogated, there is no need to adopt misyar marriage in imami shia jurisprudence, even though some jurists have issued fatwas permitting it under specific conditions.considering the practical adoption of this ruling by a segment of the sunni community on one hand, and its effects and benefits on the other, it is necessary to examine the legitimacy of this marriage in comparison to the conditions and requirements of temporary marriage.in this research analysed potential issues, and propose corrective measures regarding the laws of islamic countries in this regard