کاوشی پیرامون وضعیت دورکاری در استان خوزستان: یک مطالعه داده‌بنیاد

زمینه و هدف: افزایش رفاه و کارایی مستلزم انعطاف‌پذیری و تاب‌آوری دستگاه‌های خدمت‌رسان جامعه در قبال شرایط ناپایدار محیطی و اجتماعی است. شرایط اقلیمی و وضعیت آب و هوایی استان خوزستان ارائه خدمات‌رسانی دستگاه‌های اجرایی را هر از گاهی با چالش‌هایی مواجه می‌کند. دورکاری می‌تواند به‌عنوان راهکاری برای مواجهه با این‌گونه شرایط و در مقیاس بزرگ‌تر شوک‌های نظیر همه‌گیری کرونا باشد. هدف اصلی این پژوهش ارائه یک الگوی بومی متناسب با شرایط ویژه خوزستان جهت دورکاری کارکنان دستگاه‌های اجرایی ‌است. روش و داده‌ها: پژوهش کنونی با رویکرد نظریه داده‌بنیاد ‌انجام شده است. مشارکت‌کنندگان پژوهش، خبرگان حوزه‌ مدیریت منابع انسانی و دورکاری استان خوزستان در 16 دستگاه اجرایی و همچنین اساتید رشته‌های جامعه‌شناسی، مدیریت و اقتصاد دانشگاه شهید چمران اهواز در سال 1401بودند. ‌‌‌ یافته‌ها: مدل پارادایمی احصا شده طیف وسیعی از زمینه‌ها، کنش تعامل‌ها و پیامدهای مرتبط با دورکاری در استان خوزستان را نشان می‌دهد. شرایط علی، زمینه‌ای و مداخله‌گر این مدل شامل شرایط اقلیمی، افزایش بهینه‌سازی خدمات دستگاه اجرایی، برنامه‌ریزی استراتژیک، زیرساخت فناوری جهت نظارت سیستماتیک و تعیین‌گرهای فرهنگی (فرهنگ کار، فرهنگ سازمانی و...) است. استراتژی‌ها و پیامدهای این مدل نیز شامل سرمایه اجتماعی، تعادل بین کار و زندگی، عدم تعطیلی دستگاه و افزایش رضایت ارباب رجوع است. بحث و نتیجه‌گیری: نتایج حاکی از آن است که برای اجرای دورکاری در دستگاه‌های اجرایی استان خوزستان، ضرورت دارد زیرساخت‌های سازمانی و فناوری تقویت شود، پروتکل‌های امنیت اطلاعات استانداردسازی گردد و آموزش‌های جامع برای کارکنان و مدیران فراهم شود. بهبود هماهنگی بین دستگاه‌ها نیز می‌تواند به اجرای موفق‌تر دورکاری کمک نماید و در عین حال کارایی و تاب‌آوری را افزایش دهد.  پیام اصلی: یکی از راهکارهای جدی جهت بهبود کارایی خدمت‌رسانی و تقویت کارایی در مقابله با شرایط ناپایدار محیطی و اجتماعی، دورکاری است. بنابراین، دورکاری در دستگاه‌های اجرایی به‌عنوان یک فرصت در شرایط آب و هوایی شکننده خوزستان می‌تواند مورد توجه قرار بگیرد. در این راستا، برگزاری دوره‌های آموزشی و فراهم کردن زیرساخت‌ها و هماهنگی‌های لازم، ضرورت دارد.

an exploration of the remote work situation in khuzestan province, iran

background and aim: to improve welfare and efficiency, community service organizations must be flexible and resilient to unstable environmental and social conditions. the climate and weather conditions in khuzestan province occasionally challenge the service delivery of executive agencies. teleworking offers a potential solution to these challenges and even broader shocks such as the covid-19 pandemic. this study aims to develop a localized model that fits the unique conditions of khuzestan for teleworking among executive agency employees. method and data: this qualitative research was conducted within grounded theory approach. participants included experts in human resources management and teleworking from 16 executive institutions in khuzestan province, as well as professors of sociology, management, and economics from shahid chamran university of ahvaz in 2022. the developed paradigm model shows a wide range of contexts, actions, interactions and consequences associated with remote work in khuzestan province. findings: the causal, background and intervening conditions of the model include climatic conditions, the optimization of executive services, strategic planning, technological infrastructure for systematic monitoring and cultural determinants (work culture, organizational culture, etc.). the strategies and consequences of this model also involve social changes such as enhanced social capital, a balanced work-life dynamic, continuous service operation, and improved customer satisfaction. conclusion: to implement remote work in khuzestan’s executive agencies, it’s crucial to enhance organizational and technological infrastructure, standardize information security protocols, and provide comprehensive training for employees and managers. improving coordination between institutions will also support the adoption of teleworking, helping to mitigate stress and dysfunction while increasing efficiency and resilience. key message: remote work is a crucial strategy for enhancing service delivery efficiency and effectively adapt to social and environmental changes. in the context of khuzestan’s fragile weather conditions, remote working in executive bodies should be prioritized by offering training courses and establishing the necessary infrastructure and coordination.