تبیین نقش طرح‌واره‌های ناخودآگاه در شکل‌گیری و ادراک محرمیت در سلسله مراتب فضایی

معماری علاوه بر کالبد ظاهری خویش دارای جنبه‌هایی است که در پاسخ به نیازها و انتظارات ذهنی انسان شکل می‌گیرد. طرح‌واره‌ها به عنوان مخزنی از احساسات، شناخت و گزینه‌های رفتاری برای درک محیط، به کار می‌روند. محرمیت تعریف کردن فضا به گونه‌ای است که در دو جنبه کالبدی و معنایی دارای مرز و حریم باشد. هدف از نگارش این مقاله، تبیین نقش طرح‌واره‌های ناخودآگاه در ادراک و شکل‌گیری محرمیت در سلسله مراتب فضایی توسط کاربر می‌باشد. نوع این پژوهش، کاربردی و از نظر ماهیت کیفی بوده و جمع‌آوری داده‌ها به روش کتابخانه ای می باشد. در جهت بررسی محرمیت در سلسله مراتب فضایی، هفت طرح‌واره غالب که پس از تحلیل پرسشنامه با افراد به دست آمد، انتخاب گردید. سپس برمبنای طرح‌واره‌های برگزیده از طریق مصاحبه با هر یک از افراد و همین طور متخصصان طرح‌واره‌درمانی، نوع و دلایل انتخاب فضا در ارتباط با محرمیت در سلسله مراتب فضایی توسط کاربر، مورد تحلیل قرار گرفت و در نهایت ترجیحات فضایی افراد بر اساس طرح‌واره‌ها در سه جدول، ارائه گردید. نتایج پژوهش حاکی از آن است که افراد با طرح‌واره‌ی استحقاق کمترین میزان محرمیت و افراد با طرح‌واره معیارهای سختگیرانه به صورت متوسط و همین طور افراد با طرح‌واره‌های شکست، آسیب‌پذیری، رهاشدگی، بی‌اعتمادی و طرد اجتماعی به بیشترین میزان محرمیت در فضاها نیاز دارند.