راه‌کارها و چالش‌های تجاری‌سازی سامانه‌ها و محصولات پیچیده در شرکت‌های دانش‌بنیان(موردکاوی: شرکت ملی حفاری ایران

صنعت نفت به عنوان محرک اصلی اقتصاد کشور، دارای ظرفیت های بسیار بالا برای سرعت بخشیدن به رشد اقتصادی کشوراست.. در این راستا تلاش شده است سهم ایجاد ثروت از خام‌فروشی منابع طبیعی به فروش فراورده‌های نفتی، محصولات و خدمات فناورانه سوق داده شود تا در کنار رفع نیازهای داخلی صنعت، فرصت‌های جدید صادراتی نیز ایجاد گردند. از جمله اقدامات بعمل آمده برای تحقق این هدف، توسعه همکاری‌ها با مراکزتحقیقاتی و شرکت‌های دانش بنیان بوده است. این پژوهش به مطالعه و بررسی چالش‌‌ ها ازتوانمندسازی این مجموعه‌ها تا تجاری‌سازی محصولات دانش‌بنیان با تمرکز بر محصولات و سامانه‌های پیچیده در صنایع بالادستی نفت و گاز در ایران می‌پردازد و با تحلیل موضوع از دو دیدگاه صنعت نفت (بعنوان مشتری یا کارفرما) و مرکز تحقیقاتی و شرکت دانش بنیان ( بعنوان فروشنده محصول یا خدمت) در تلاش برای ارائه راه‌کارهای موثر برآمده است. برای این منظور با بکارگیری روش مطالعه چند موردی، دو مرکز تحقیقاتی و هفت شرکت دانش‌بنیان دارای سابقه فعالیت محصول محور در این صنعت، مستقر در استان‌های خوزستان و تهران و از سوی دیگر، 15 نفر از مسولین مطلع در شرکت ملی حفاری ایران که بعنوان کارفرما، که سابقه همکاری در این فرایند‌ها را داشتند، انتخاب شدند و با انجام مصاحبه‌های نیمه ساختاریافته و بکارگیری روش تحلیل تم به استخراج نتایج روی آورده شد. نتایج تحلیل داده‌ها، عوامل مالی، بازار، فنی، مدیریتی و فرهنگی، حاکمیتی و مقررات، زنجیره تامین کالا و مواد را درسه سطح عوامل ذاتی فناوری‌های پیچیده، عوامل محیطی بنگاه دانش‌بنیان و عوامل درونی آن معرفی می نماید. در ادامه راه‌کارهایی برای عبور از چالش‌‌ها معرفی گردیده است.