بررسی رابطه بین فعالیت تحقیق و توسعه، ظرفیت جذب دانش و انعطاف پذیری منابع انسانی با نوآوری سازمانی

توسعۀ دانش و فناوری، جهانی شدن و رویکردهای رقابتی در حال افزایش، بر عملکرد بنگاه ها اثر می گذارند و محیط های کسب و کار به طور روزافزون در حال پویایی، پیچیدگی و غیر قابل پیش بینی هستند. امروزه موضوع نوآوری توجه بسیاری از دانشمندان و محققان از رشته های مختلف را به خود جلب نموده و از اهمیت بسیار زیادی در سازمان های پر از تغییر و تحول امروزی برای رقابت با سازمان های رقیب و ماندن در چرخه تحولات برخوردار است. تحقیق حاضر با هدف بررسی نقش تحقیق و توسعه، انعطاف-پذیری منابع انسانی و ظرفیت جذب دانش در فرایند نوآوری شرکت انجام شد. این تحقیق از حیث هدف؛ کاربردی و از نظر روش اجراء؛ به عنوان تحقیقی توصیفی می باشد. در این تحقیق فعالیت تحقیق و توسعه به عنوان متغیر مستقل، انعطاف پذیری وظیفه ای، انعطاف پذیری مهارتی و انعطاف پذیری رفتاری به عنوان متغیرهای واسطه ای و ظرفیت جذب دانش و نوآوری شرکت به عنوان متغیرهای وابسته شناخته شدند. جامعه آماری تحقیق شامل 863 شرکت تولیدی واقع در شهرک صنعتی عباس آباد تهران بوده که به روش نمونه گیری تصادفی ساده و از طریق فرمول کوکران تعداد 329 شرکت به عنوان نمونه آماری تحقیق مطرح شدند. به منظور جمع آوری داده های مربوط به متغیرهای انعطاف پذیری وظیفه ای، مهارتی و رفتاری از پرسشنامه روی دو، متغیر فعالیت تحقیق و توسعه از پرسشنامه سوجی، متغیر ظرفیت جذب دانش از پرسشنامه گارسیا - ویلاورده و برای متغیر نوآوری شرکت از پرسشنامه مارتینز - سانچز استفاده شد. به منظور بررسی پایایی پرسشنامه از آزمون آلفای کرونباخ استفاده شد که میزان ضریب آن برای تمامی متغیرها بیش از 7/0 محاسبه گردید و نشان داد پایایی متغیرهای پرسشنامه در سطح قابل قبولی برخوردار است. در این تحقیق مجموعاً هفت فرضیه مطرح شد که به منظور آزمون فرضیه های تحقیق از روش مدل سازی معادلات ساختاری و نرم افزار smartpls2 استفاده شد. نتایج آزمون فرضیه ها نشان داد که بین فعالیت تحقیق و توسعه با انعطاف پذیری وظیفه ای، انعطاف پذیری مهارتی و انعطاف پذیری رفتاری منابع انسانی ارتباط معنادار وجود دارد. هم چنین بین ظرفیت جذب دانش و نوآوری شرکت ارتباط معنادار مشاهده شد. یافته ها نقش واسطه گری انعطاف پذیری وظیفه ای و انعطاف پذیری مهارتی منابع انسانی در ارتباط بین فعالیت تحقیق و توسعه و ظرفیت جذب دانش را معنادار نشان داد. اما نقش واسطه گری انعطاف پذیری رفتاری منابع انسانی در ارتباط بین فعالیت تحقیق و توسعه و ظرفیت جذب دانش به طور معنادار مشاهده نشد.