پیش بینی بار رسوب معلق رودخانه با استفاده از روش بیان ژن (مطالعه موردی: رودخانه الله)

برآورد دبی رسوب یکی از مهمترین و پیچیده ترین بحث های هیدرولیک رسوب و مهندسی رودخانه به حساب می آید . برهمین اساس روش های متعددی جهت برآورد دبی رسوب ارائه شده که با توجه به تجربی بودن این روش ها، دقت پایینی داشته و نتایج روش های مختلف تفاوت زیادی با یکدیگر دارند. در این پژوهش از برنامه ریزی بیان ژن برای پیش بینی بار رسوب معلق رودخانه الله استفاده شده است. این امر به کمک برنامه genexprotools5 صورت پذیرفته که در آن یک معادله تقریبی بین ورودی ها وخروجی های موجود مدل وساختار درختی بهینه آنها ارائه می گردد. اطلاعات مورد استفاده در این پژوهش داده های آب و هواشناسی حوضه آبخیز ایستگاه جوکنک بر روی رودخانه الله در استان خوزستان که در یک دوره زمانی 45 ساله ( 1347 تا 1392 ) به منظور برآورد دبی رسوبی مورد بررسی قرار گرفته است. ورودی های این مدل شامل دبی، بارش، دبی یک ماه قبل، دبی دو ماه قبل، رسوب یک ماه قبل، رسوب دو ماه قبل، دما و همچنین پارامتر رسوب به عنوان خروجی مدل در نظر گرفته شد. برای اجرای مدل برنامه ریزی بیان ژن سناریوهای زیادی در نظر گرفته شد در یک سناریو از اطلاعات دبی جریان و دبی رسوب استفاده شد و در سناریوی دیگر از اطلاعات دبی جریان و دبی رسوب و دما و بارش حوضه آبخیز استفاده گردید. نتایج نشان داد که سناریو gep a1 از نتایج بهتری نسبت به بقیه سناریوها برخوردار می باشد. در نهایت با به اجرا درآوردن مدل بیان ژن با توجه به نتایج قابل توجه مدل بهینه خروجی gep a1 با مقادیر 0/85=r2 و 35 = mae و 48 = rmse گرم بر متر مکعب محاسبه گردید و چنین استنباط شد که می توان از این روش در براورد دبی رسوب معلق استفاده کرد.