مقایسه اثر دورکنندگی گوگرد، مخلوط کائولین-گوگرد و حشره‌کش مالاتیون بر روی حشرات کامل مگس میوه مدیترانه ای ceratitis capitata(wiedemann) در شرایط باغی

آلودگی محیط زیست، مقاومت آفات به سموم شیمیایی و افزایش جمعیت آن ها،امراض و مشکلات ناشی از استفاده بی رویه سموم شیمیایی همگی دست به دست هم داده تا بکارگیری روش های کم خطر و همسو با کنترل تلفیقی آفات (ipm) مورد توجه قرار گیرد. لذا از هدف این تحقیق ارزیابی تاثیر گوگرد، کائولین- گوگرد، مالاتیون بر کاهش خسارت مگس میوه مدیترانه‌ای در مقایسه با شاهد (آب‌پاشی) انجام شد. یک قطعه باغ نارنگی (نوع میاگاوا، پایه سیترنج) به مساحت یک هکتار شامل 1200 اصله درخت با فواصل کاشت یکسان 5 متر روی پشته و فاصله بین 2 پشته حدود 5/5 متر می باشد، سن درختان 10 سال و ارتفاع درختان 2 متر با سابقه آلودگی به مگس میوه مدیترانه‌ای در شهرستان‌ ساری انتخاب شد. رقم درختان در باغ مورد مطالعه میاگاوا بود. آزمایش درقالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در تابستان و پائیز 1400 به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایش شامل گوگرد مایع ( با غلظت 3 در هزار)، کائولین 5% - گوگرد مایع ( با غلظت 3 در هزار)، مالاتیون با غلظت دو در هزار شاهد (آب‌پاش) بودند. عملیات پاشش با استفاده از سمپاش موتوری لانس‌دار و پس از کالیبره کردن سمپاش انجام شد. بین هر تیمار فاصله مناسب برای جلوگیری از اثر تیمار مجاور بین هر تیمار در عرض و طول بلوک یک ردیف درخت و بین هر بلوک دو ردیف درخت به عنوان فاصله در نظر گرفته شد در هر تیمار تعداد 15اصله درخت در نظر گرفته و به مدت 5 هفت و هفته‌ای یکبار کار پایش انجام شد. درختان موردنظر جهت انجام محلول‌پاشی با اسپری در 5 رنگ مختلف علامت گذاری شدند. در هر نوبت آماربرداری تعداد میوه‌های ریزش کرده پای درخت که علائم آلودگی به مگس میوه را داشتند و همچنین میوه‌های روی درخت که علائم تخمریزی مگس میوه روی آن‌ها مشهود بود، شمارش و ثبت شدند. تجزیه واریانس دادهها با استفاده از نرم‌افزار spss و مقایسه میانگین داده‌ها با کمک آزمون چند دامنه‌ای دانکن انجام شد. نتایج مطالعه حاضر نشان داد که در تمامی هفته‌های نمونه‌برداری پس از اعمال تیمارها، تیمارهای به کار گرفته شده نسبت به شاهد از نظر تعداد میوه‌های آلوده و کاهش خسارت اختلاف معنی‌داری داشتند. کمترین تعداد میوه‌های آلوده در تیمار کائولین- گوگرد و مربوط به هفته پنجم با میانگین‌های 0/22±85/ 6عدد به ازای هر درخت شمارش شد. همچنین تیمار گوگرد با میانگین‌ 0/33±9/72 عدد به ازای هر درخت از نظر کمترین تعداد میوه‌های آلوده در رتبه دوم قرار گرفت. همچنین مقایسه کارایی ترکیبات مورد مطالعه در باغ مورد مطالعه نشان داد که تیمار کائولین- گوگرد به ترتیب با میانگین‌های 1/33±19/62، 3/33±77/34، 3/65±68/40، 3/72±62/63، 4/36±77/82، 1/36±24/26، 3/12±61/94 و 2/61±68/06 درصد بیشترین کارایی را در بین تیمارها در زمان‌های نمونه‌برداری داشت. از طرف دیگر، تیمار گوگرد به ترتیب با میانگین‌های 0/89±6/06، 1/23±33/48، 2/24±54/46، 3/03±41/31، 3.05±59/49، 0/68±8/01، 2/68±44/88 و 1/54±39/35 درصد از نظر کارایی بعد از تیمار کائولین- گوگرد قرار گرفت. بنابراین نتایج نشان داد که کائولین – گوگرد می‌تواند به عنوان جایگزین آفت‌کش‌ها در برنامه کنترل مگس میوه مدیترانه‌ای قرار گیرد.