بررسی تطبیقی رمان طلسمات و بوف‌کور از دیدگاه افسانه‌گردانی

به‌نظر کریستوا، هر متنی حاصل شبکه‌ی متنی قبل از خود است؛ بنابراین، برای رمزگشایی باید سراغ این شبکه برویم. نویسندگان و شاعران همواره از متون قبلی بهره‌مند شده‌اند. این بهره‌بهرداری گاه به‌صورت افسانه‌گرایی است که جز بازنویسی و بازآفرینی افسانه‌ها نیست و کمک چندانی به ادبیات نمی‌کند، اما افسانه‌گردانی رویکرد متفاوتی دارد که مایه تحول ادبیات است. افسانه‌گردانی تنها یادآور افسانه‌ها به‌گونه‌ی تلمیح و اشاره نیست، بلکه با بهره‌گیری از بینامتنیت، متن گذشته را دگرگون می‌سازد، تا آنجا که خواننده به‌سادگی نداند در پیدایش متن جدید چه متن‌ها و چه افسانه‌هایی دخیل بوده‌اند. در رمان طلسمات با سه رویکرد افسانه‌گویی، افسانه‌گرایی و افسانه‌گردانی مواجهیم. در رمان بوف‌کور نیز نویسنده با استفاده از افسانه‌ها و اسطوره‌های بسیار متن پیشین را دگرگون کرده است. از نتایج این مقاله نیز بهره‌بردن هردو رمان از افسانه‌ها حتی علیه افسانه‌ها است. در نوشتار حاضر، این رمان‌ها از دیدگاه افسانه‌گردانی یا بینامتنیت افسانه‌ای تحلیل شده‌اند. 

a comparative analysis of telesmāt (spells) and boof-e koor (the blind owl) based on trans-legendism

for kristeva, each text is the result of its preceding textual network. hence, to decode a text, one must consider this textual network. authors and poets have always benefited from previous texts. this is sometimes done as legendism which is nothing but rewriting and recreating legends, and does not help literature much. however, “trans-legendism” has a different approach that can be a cause of literary transformation. trans-legendism does not just refer to legends by way of allusion and referencing but transforms the past texts by employing intertextuality to the point that the reader cannot easily recognize what texts and legends have been used in the formation of the new text. in the novel spells, we are faced with three methods: legend-telling, legendism, and trans-legendism. in the blind owl, too, the writer has transformed the text of the past through the use of multiple legends and myths. this article investigated the two novels based on trans-legendism or legendary intertextuality. this study concluded that both novels have benefitted from legends even in opposition to legends.