ساخت کلان رباعیات نیما یوشیج

ساخت کلان به ساختار زیرین و بنیادینی اطلاق می شود که نظام و سازمان متن یا گفتمان را تبیین و تفسیر می ‌کند. در بررسی و توصیف ساخت کلان رباعیات نیما، که برپایه طرح ساخت گفتمانی و متنی لطف الله یارمحمدی درباره رباعیات خیام صورت گرفته و مبتنی بر سه‌سازه «توصیف»، «توصیه» و «تعلیل» است، علاوه‌بر این‌سه‌سازه، سازه‌های «تمنا و آرزو»، «تاسف»، و «تعجب» نیز قابل تشخیص است. براساس این طرح، رباعیات نیما را می‌ توان به سه‌دسته رباعیات تک‌ سازه‌ ای، دوسازه‌ ای و سه ‌سازه‌ ای تقسیم کرد. رباعیات تک‌سازه ‌ای بیش از نیمی از کل رباعیات نیما را به خود اختصاص داده است. سازه اصلی و محوری در رباعیات نیما سازه توصیف است که بیشترین بسامد را دارد و در آن نیما به توصیف احوال خود، به‌ویژه احوال عاطفی خویش، در قالب گفت‌وگوهایی عاشقانه با معشوق پرداخته است. همچنین، توصیف طبیعت، انسان، جهان و دیگر مقوله ‌های کلی از دیگر عناصر سازه توصیف در رباعیات او به‌شمار می ‌آید. ازآنجاکه در دستگاه ارتباطی رباعیات نیما، جزء فرستنده در مرکز و کانون توجه قرار دارد، گفتمان رباعیات او از نوع توصیفی است. نگاه نیما در این اشعار به مقوله‌ هایی همچون عشق، انسان و جهان، غالباً مبتنی بر نگرش سنّتی است و فقط در رباعیاتی که در آنها به توصیف طبیعت پرداخته، نشانه ‌هایی از بینش نو و تازه او دیده می‌شود. 

the macro-construction of nima yushij’s quatrains

macro-construction refers to the basic structure that explains and interprets the system and organization of a text or discourse. in the study of the macro-construction of nima’s quatrains, which is based on the discourse and text construction plan of lotfollah yarmohammadi about khayyam’s quatrains and is grounded on three constructs of “description”, “recommendation” and “explanation”; three more constructs of “wish”, “regret” and “surprise” are also recognizable. according to this plan, nima’s quatrains can be divided into three groups of one-construct, two-construct, and three-construct quatrains. the one-construct quatrains account for more than half of all nima’s quatrains. the main and pivotal construct in nima’s quatrains is the description construct, which has the highest frequency, in which nima describes his condition, especially his emotional condition through romantic conversations with his beloved one. moreover, the descriptions of nature, man, the world, and other general categories are other aspects of the description construct in nima’s quatrains. since in the communication system of nima’s quatrains, the sender is in the center and focus, the discourse of his quatrains is descriptive. in these poems, nima’s perspective on categories such as love, man, and the world is often a view based on traditional attitude and just in the quatrains in which he describes nature, the signs of his novel insight are visible.