نقش تمدن ایرانی در شبکه پیوند دهنده تمدن­های چین و هند با اورآسیا با تاکید بر سناریوهای احتمالی

در پهنه بزرگ اورآسیا، ایران همواره نقش محوری و پیونددهنده را میان تمدن های موجود داشته است که نمونه این امر عبور جاده ابریشم از ایران است. با ملاحظات امروزی این امر ریشه در جایگاه ژئوپلیتیکی خاص ایران دارد. لذا سوال پژوهش این است که ایران از چه جایگاهی در شبکه پیونددهنده تمدن­های چین و هند با اورآسیا دارد و چه سناریوهای را در این رابطه می­توان ترسیم کرد؟ نتایج نشان می­دهد که ایران گرچه از نظر ظرفیت­های مختلف به ویژه حوزه ژئوپلیتیک می­تواند به عنوان محور و پیونددهنده تمدن­های در حال احیای شرق آسیا از جمله چین و هند عمل کند اما بخاطر در پیش گرفتن راهبرد ایدئولوژیک آرمان­گرانه، شرق­گرایی و رویکرد ژئوپلیتیک امنیت محور توسط دولت­های حاکم، در کنار رویکرد عملگرای مبتنی بر ژئواکونومیک چین و هند نتوانسته از این ظرفیت خود بهره لازم را ببرد. در ارتباط با آینده، سناریوهای احتمالی مربوط به نقش ایران می­توان سه سناریو به ترتیب در قالب­هایی همچون؛ دوری از نقش خویش به عنوان تمدن محوری و پیونددهنده تمدن­های شرقی چین و هند با کشورهای اورآسیا، فراهم شدن مقدمات ایفای نقش تمدن پیوند دهنده و محوری میان تمدن­های در حال احیا، و تبدیل شدن به تمدن محوری و پیونددهنده تمدن های در حال احیای چین و هند به اورآسیا ترسیم کرد. هدف پژوهش بررسی نقش تمدن ایرانی در شبکه پیونددهنده تمدن های چین و هند با اورآسیا براساس روش پژوهش توصیفی – تحلیلی با بهره گیری از رویکرد سناریونویسی است.