نظم ژئوپلی‌نومیک نوین و ژئوپلیتیک بندر چابهار

ژئوپلی‌نومی، واژه‌ای است که در اواخر قرن بیستم، در راستای ترکیب ابعاد سرزمینی، سیاسی و اقتصادی قدرت جهانی ابداع شد و شکل جدیدی از رقابت قدرت‌ها را شکل داد. ژئوپلیتیک بنادر، از آنجا که این واحد‌های سیاسی-فضایی مولفه‌های سه گانه اقتصاد، سرزمین و جغرافیا را ترکیب می‌کنند، بخشی از ساختار ژئوپلی‌نومیک نوین قرن بیست و یکم است که رابطه­مندی کدهای سرزمینی را در سیاست‌های اقتصادی و اقتصاد سیاسی حفظ می‌کنند. بندر چابهار ایران، به دلیل موقعیت ویژه ژئواستراتژیک در اقیانوس هند، ‌هات اسپات ژئوپلیتیکی قدرت‌های نوظهور، از جمله چین و هند برای رسیدن به ‌هارتلند محسوب می‌شود. این قدرت‌ها، هر کدام سعی دارند با هژمونی بر این بندر، قدرت رقیب را کنار بزنند. هدف مقاله حاضر بررسی نقش ژئوپلیتیکی بندر چابهار در نظم ژئوپلی‌نومیک نوین جهانی است. روش جمع آوری داده‌ها در پژوهش حاضر، اسنادی و کتابخانه‌ای است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که اهمیت ژئوپلی‌نومیک بندر چابهار در کنار بندر گوادر پاکستان، دو قدرت چین و هند را برای هژمونی بر بنادر خطوط ساحلی اقیانوس هند سوق داده است. ایران، برای توسعه محور شرق و سواحل مکران در راستای پیش رفتن به سمت تمدن دریایی از یک سو و قدرت بندری از سوی دیگر، باید بندر چابهار را به عنوان کد در هم‌تینده ژئوپلیتیکی و ژئوپلی‌نومیکی در کانون سیاست‌های خارجی خود قرار دهد.