بررسی قدرت دریایی ایران در عصر رنسانس

قدرت فزاینده نیروی دریایی امری است که همواره به‌عنوان موضوع بااهمیتی از آن یاد می­کنند. از این‌رو، نیروی دریایی همواره یکی از پایه­های اصلی قدرت دریایی کشورها بوده است. با این حال، ایران از قدیمی‌ترین کشورهایی است که دارای نیروی دریایی بوده و برای رسیدن به اهداف خود از آن استفاده کرده است. ایرانیان از دوران باستان به دلیل مجاورت با خلیج‌فارس به دریانوردی توجه ویژه­ای داشتند ولی بعد از دوره ساسانیان تا زمان به قدرت رسیدن صفویان از دریانوردی و حضور موثر در دریا­ها عقب ماندند. در اواخر حکومت صفوی نیز به سبب روی کار آمدن شاهان نالایق و بی­درایت و همچنین رقابت و کشمکش با عثمانی­ها، صفویان ضعیف شدند و دریانوردی در خلیج‌فارس به دست کشورهای غربی مانند پرتغال، انگلستان و هلند افتاد؛ بنابراین می­توان بیان کرد که نیروی دریایی ایران در طول تاریخ دارای فرازوفرود فراوانی بوده و روند تکاملی ثابتی نداشته است. در این مقاله با استفاده از روش تحقیق کتابخانه­ای و اسنادی سعی شده است تا چگونگی تاثیرگذاری دوران رنسانس بر قدرت دریایی ایران و نیز دلایل نفوذ غربی­ها در خلیج‌فارس و شرق آسیا و عدم موفقیت ایران و چین در دوره بعد از رنسانس را مورد بررسی گیرد. لذا، سوال اصلی که مطرح می­شود این است که علت ضعف نیروی دریایی ایران در عصر رنسانس چیست؟ و فرضیه­ای که مطرح می­شود این است که دلیل اصلی تسلط ضعف نیروی دریایی ایران، تسلط غربی­ها بر خلیج‌فارس و عقب‌ماندگی ایران در زمینه دریایی، درگیر بودن ایران با عثمانی­ها بوده است و همچنین چین نیز به دلیل درگیری در مرزهای خشکی خود به دریا توجه چندانی نداشت.