شناسایی و رتبه بندی میزان توجه به مولفه های اجتماعی در کتب درسی مطالعات اجتماعی متوسطه اول

هدف اصلی از تدریس مطالعات اجتماعی، آموزش دادن به دانش آموزان درباره فرهنگ‌ها، ارزش‌ها، سیاست‌ها و عادات جوامع مختلف است. این تحقیق با هدف رتبه بندی میزان توجه به مولفه های اجتماعی (خانواده، هویت، محیط زیست و میراث فرهنگی) در کتاب های درسی مطالعات اجتماعی متوسطه اول انجام شده است. در گام نخست به شیوه اکتشافی و بر اساس مصاحبه با اساتید و متخصصان مطالعات اجتماعی و تاریخ، مولفه های اجتماعی در کتب مطالعات اجتماعی شناسایی گردید و در گام دوم بر اساس معیارهای استخراجی (مولفه های اجتماعی) و گزینه‌ها (تاریخ، جغرافیا و مدنی)، پرسشنامه مقایسه زوجی طراحی شد. سپس با مراجعه به معلمان رشته مطالعات اجتماعی، به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای، داده‌ها گردآوری شدند. نتایج حاصل از مقایسات زوجی نشان می دهند که در محتوای کتاب های سه پایه تحصیلی مطالعات اجتماعی (تاریخ، جغرافیا و مدنی)، به ترتیب محیط زیست با 34 درصد، هویت با 32 درصد، خانواده با 31 درصد و در نهایت میراث فرهنگی با 3 درصد قرار داشته اند. بر اساس هر یک از بخش های این کتاب نتایج نشان می دهد، در کتاب تاریخ متوسطه اول، میراث فرهنگی با 61 درصد در رتبه نخست و محیط زیست با 4 درصد در رتبه چهارم قرار داشته است. در کتاب جغرافیا محیط زیست با 66 درصد در رتبه اول و هویت با 5 درصد در رتبه چهارم قرار داشته است و در نهایت در بخش مدنی کتاب مطالعات اجتماعی هویت در اولویت اول با 59 درصد و میراث فرهنگی با 5 درصد در رتبه چهارم قرار داشته اند.