آموزش مجازی؛ شمشیر دولبه

با شیوع بیماری کووید 19 و آموزش های مجازی کلاس های برخط، یکی از موضوعات پرچالش پیش‌روی جامعه ‏آموزشی چگونگی برگزاری آزمون‌ها و قضاوت عادلانه در مورد میزان شایستگی‌های کسب شده توسط دانش‌آموزان در ‏طول سال تحصیلی‌ بود. معلمان به اجبار باید ارزشیابی در فضای ‏مجازی را اجرا می کردند‏. رخدادی که جامعه آموزشی ایران تا کنون تجربه‌ای در مورد آن نداشت، دقیقاً همانند اولین تجربه در ‏مورد کلاس‌ها و مدارس مجازی که در حال گذر بود و هر روزِ آن برای معلمان، اولیاء مدارس، دانش‌آموزان، اولیاء دانش‌آموزان و ‏سیاست گذاران نظام آموزش و پرورش سرشار از تجارب و آزمون و خطای روش ها و راهکارهای سازنده بوده است. ‏ لذا بزرگترین دغدغه ما معلمین هم در مورد ارزشیابی در فضای مجازی، مسئله اخلاق در ارزشیابی و در نتیجه قضاوت عادلانه ‏در مورد میزان کسب شایستگی‌های دانش‌آموزان بود. در آزمون‌ها و ارزشیابی‌های فضای مجازی برخلاف فضای واقعی، به ‏دلیل ماهیت آن، یعنی کمتر بودن مراقبت‌ها و کنترل‌های معلمان و اولیاء مدرسه، احتمال بروز رفتارهای غیر اخلاقی بسیار بیشتر ‏است. نمونه‌هایی از این رفتارها در فرآیند اجرای آزمون‌ها در فضای مجازی می‌توانند کمک گرفتن از افراد ثالث، به اشتراک ‏گذاری پاسخ‌ها بین دانش‌آموزان، استفاده از منابع آموزشی به هنگام آزمون و… باشد. لذا با بکار گیری راهبردهای خودتنظیمی به سنجش واقعی از یادگیری آنها پرداخته شد، بر اساس نتایج به دست آمده توانستیم موقعیت های اصیل و واقعی از یادگیری دانش آموزان در ایام غیرحضوری فراهم آورده بطوریکه حتی در شرایط آموزش های مجازی، دانش آموزان مسئول یادگیری خود باشند.