بررسی تاثیر تلفیق آموزه های ایرانی- اسلامی در آموزش معماری (نمونه موردی مقدمات طراحی معمار ی 2)

تحول در علوم انسانی و بطور خاص در رشته معماری، نیازمند طراحی نقشه تحول و بیان راهکارهای آن است. نقشه تحول بر اساس چهار اصل 'روزآمدی، کارآمدی، بومی سازی و اسلامی سازی' قابل طراحی است. این اصول بایستی به نحوی در شئون مختلف رشته معماری از جمله عناوین دروس، متون، منابع درسی و از همه مهم تر روش تدریس بازتاب داشته باشد. بطور خاص دو اصل اسلامی سازی و بومی سازی به عنوان دنباله های تدوین الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت باید به نحوی صراحتاً یا تلویحاً در روش تدریس و تربیت دانشجویان معماری بخشی از تار و پود طرح درس باشد. بومی سازی به معنای تناسب دانش معماری با اقلیم، فرهنگ و جامعه ایرانی است و اسلامی سازی به معنای حضور منابع و مبانی اسلامی در طرح درس است. بدیهی است طراحی و اجرای الگوی اسلامی-ایرانی باید با آخرین نوآوری های حوزه آموزش معماری در دانشکده های رتبه برتر جهانی هماورد و قابل تطبیق باشد. فرآیند یادگیری در رشته معماری و بخصوص برای دانشجویان تازه وارد به این رشته بسیار حائز اهمیت می باشد و درس مقدمات طراحی معماری دو به عنوان پیش نیاز اصلی برای ورود به دروس طرح1-5 جهت مهارت های پایه دانشجوی معماری بطور مستقیم و غیرمستقیم بر کیفیت کل دوره تحصیل موثر است. هدف این پژوهش بررسی تاثیر ورود تلویحی و صریح منابع متناسب با الگوی اسلامی-ایرانی به طرح درس مقدمات طراحی معماری دو، بر ارتقای یادگیری، میزان مشارکت و احساس خوشایند دانشجو در مورد درس است. در این پژوهش از روش تحقیق تجربی مبتنی بر آمار استنباطی استفاده شده است و تحقیق پیش رو کاربردی است. جامعه آماری دانشجویان درس مقدمات طراحی معماری دو و تعداد نمونه 40 نفر می باشد که به دو گروه تقسیم شده اند. گروه آزمون شامل 20 دانشجویی است که تدریس به آنها با استفاده از طرح درس مبتنی بر تمرین های متناسب با الگوهای ایرانی-اسلامی انجام شده و گروه دوم(گروه کنترل) شامل 20 دانشجو که بصورت متعارف و بدون ارتباط با الگوهای ایرانی-اسلامی این درس را گذارنده اند. در ابتدا و انتهای نیمسال از هر دو گروه تست استاندارد mbi-ss برگزار و نتایج مورد تحلیل آماری(آزمون زوجی) قرار گرفت. بر اساس نتایج تحلیل آماری، در گروه آزمون تفاوت مابین میانگین خستگی تحصیلی در ابتدا و انتهای دوره در سطح اطمینان 95 درصد، بین 3.81 و 10.08 و بی علاقگی تحصیلی نیز در سطح اطمینان 95 درصد، بین 3.29 و 8.1 بوده است که نشان می دهد میزان خستگی و بی علاقگی تحصیلی در طول دوره کاهش پیدا کرده است. بنابراین آموزش با تمرین های مبتنی بر الگوی اسلامی-ایرانی در ارتقای یادگیری، مشارکت و احساس فایده دانشجویان اثر مثبت دارد. در یک جمع بندی برای ورود و ایجاد تاثیر آموزه های ایرانی-اسلامی در طرح درس مقدمات طراحی معماری دو، باید موضوعات اسلامی در ضمن تمرین، تحقیق و تدریس و تا حد ممکن بصورت ضمنی، غیرصریح و پیش فرض گرفته شده باشد. تمرکز بر معرفی مصادیق معماری بومی-منطقه ای نیز در درس مقدمات طراحی معماری دو، قابل توصیه است و انتخاب موضوع برای ترسیم فنی و تمرین های کلاسی بخش جدانشدنی از این فرآیند است.