بررسی هنر و زیبایی در معماری ایرانی و تبیین حکمت پنهان در معماری دوره اسلامی در ایران

یکی از اصلی ترین نیازهای انسان، ایجاد سرپناهی امن و ایمن است. خواسته ای که در سرشت اوست و تابع زمان و مکان نیست، متاسفانه در معماری معاصر ایران توجه خیلی کمی به رفع نیازهای انسان می شود و تمایل معماران جوان به سمت دنیای مدرن و قرار دادن زندگی ماشینی به جای زندگی انسانی بیشتر است و همین امر موجب شده پژوهش هایی در باب هنر معنوی و در پی آن معماری قدسی یا حکمت معماری دوران اسلامی از سوی اندیشه ورانی چون نصر، بورکهارت، معماریان، پیرنیا و... دنبال شود که حاکی از اهمیت این امر مقدس در زمینه معماری است. پژوهش پیش رو در راستای بررسی و شناخت عوامل تاثیرگذار بر حکمت هنر و زیبایی معماری ایرانی در دوران اسلامی است. چرا که هنر و زیبایی در معماری دوران اسلامی نه تنها در پوسته و ظاهر بنا نمایان است بلکه با نگاهی عمیق تر به این معماری می توان دریافت که این هنر و زیبایی در بطن و جان بنا نیز نفوذ کرده و موجب ایجاد معماری با حکمت و درخور ذات انسان (انسان وار) شده است. روش تحقیق در این نوشتار از سویی در عرصه عظیم روش کیفی با کاربست استدلال منطقی گنجانده میشود و از سمتی دیگر، در چارچوب تشریحی محدود میشود. در این مقاله برای پاسخ به این سوال که چرا معماری معاصر دارای روح و ذات معنوی نیست ابتدا به بررسی و تبیین حکمت معماری دوران اسلامی وشناخت ویژگی های بارز این معماری به کمک مطالعات کتابخانه ای و رجوع به مقالات معتبر علمی پرداخته شده است و بعد از تحلیل داده ها، راهکارهایی هرچند ابتدایی اما کارآمد پیشنهاد شده است.