آموزشِ حکمت بنیانِ تاریخِ معماری (پیشنهادی برای «محتوا و روش» آموزش تاریخ معماری)

تاریخ معماری، بیانگر عصاره «عقل و تجربه» معماران گذشته در طول تاریخ و عرض جغرافیاست. بنابراین اگر با روشی «حکمت بنیان» آموزش داده شود، منبع مفیدی برای کسب معرفت، کشف حکمت و کاربرد آن در طراحی و ساخت بناهای باهویت معاصر می باشد. تحقیق پیشِ رو، با هدف جستجوی همین روشها انجام شده و پرسش آن است که «چگونه باید تاریخ معماری را آموزش داد، بگونه ای که هم موجب رشد شخصیت دانشجو و هم تاثیر بر طرح معماری، با هویت ایرانی گردد؟». برای یافتن پاسخ، دو مسیر مکمل یکدیگر طی شد؛ مسیر اول، مطالعه نظرات اندیشمندان و مدرسان صاحبنظر است که با روش «تحلیل محتوا» انجام می گردد. مسیر دوم، بازخوانی تجربه شخصی نگارندگان در تدریس که با روش مشاهده گری، مستندسازی و ارزیابی نقادانه چند دوره تدریس انجام گردید. یافتههای تحقیق بیانگر آن است که در«آموزش معماری و تربیت معماران» باید علاوه بر انتقال دانش، زمینه تعمیق بینش و پرورش شخصیت دانشجو نیز هدفگذاری گردد تا موجب تغییر در نگرش و سپس آثار معماری دانشجو گردد. نتیجه تحقیق، پیشنهاد چهار راهبرد در آموزش «تاریخ معماری» شامل «تدریس، تحقیق، تمرین و حضور در بنا» است که بصورت منظومه ای مکمل یکدیگر، زمینة رشد جامع شخصیت معمارانه دانشجو در چهار حوزه «فطرت، حکمت، نیت، مهارت» را فراهم می آورد. به این صورت که مدرس، از طریق «تدریس» دانش جو را با داستان معماری ایران در دوره های مختلف از دو روش «سبک شناسی و گونه شناسی» آشنا می کند و دانش جو تحت راهنمایی استاد از سه طریق «تحقیق، تمرین و حضور در بنا» با «اصول و الگوهای» معماری ایران و بوم خود آشنا می گردد تا بتواند در آینده در طراحی معماری خود ایده گرفته و بکار بندد. این راهبردهای آموزشی-تربیتی تحت راهنمایی و راهبری استاد درس و بشرط هماهنگی وی با دیگر اساتید دروس تاریخ معماری در یک فعالیت گروهی هماهنگ و منسجم، شرایط تربیت معمارانی، با آثار معماری مبتنی بر حکمت و دارای هویت ایرانی را فراهم می آورد، بتوفیق الهی.