ارزیابی امنیت غذایی و حقوق مصرف کننده در محصولات تراریخته براساس قواعد فقهی

محصولات تراریخته، یکی از نوآوری‌های علمی و تکنولوژیکی در حوزه کشاورزی هستند که با هدف افزایش بهره‌وری و بهبود کیفیت محصولات غذایی تولید می‌شوند. با این حال، مسئله امنیت غذایی و استفاده از تراریخته‌ها در فرآورده‌های زراعی، به یکی از موضوعات حائز اهمیت در حوزه سلامت عمومی و حقوق مصرف کننده، تبدیل شده است. برخی تحقیقات نشان می‌دهد که مصرف مواد خوراکی اصلاح شده ممکن است، منجر به افزایش عملکرد محصولات کشاورزی، تولید محصولات جدید، ماندگاری طولانی‌تر محصولات، بهبود امنیت غذایی، کاهش هزینه غذا و غیره شود؛ اما برخی دیگر از تحقیقات بیانگر این است که مصرف این خوراکی‌ها، اثرات جانبی مخرب از جمله واکنش آلرژیک بدن، التهاب معده و بیماری سلیاک، سمیت خونی و عدم رشد جنین، افزایش بیماری‌های مزمن همچون سرطان و غیره را به دنبال دارد. از منظر فقه اسلامی، حفظ سلامت و جان انسان‌ها و جلوگیری از ضرر و زیان احتمالی، اصولی اساسی هستند که باید در بررسی اثرات این محصولات مورد توجه قرار گیرند. قواعد فقهی نظیر قاعده لاضرر و لاضرار، اضطرار، وجوب دفع ضرر محتمل، حلیت، مصلحت، اباحه الطیّبات و تحریم الخبائث و غیره چارچوبی برای ارزیابی دقیق و جامع تولید و مصرف محصولات تراریخته از نظر علمی و فقهی فراهم می‌کنند؛ تا ضمن بهره‌مندی از مزایای فناوری‌های نوین، از مخاطرات احتمالی پیشگیری و حقوق مصرف‌کنندگان رعایت شود. برای دستیابی به این هدف، در مقاله حاضر سعی شده است با استفاده از روش کتابخانه‌ای مزایا و مضرات این محصولات بررسی و اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از قواعد فقهی پردازش گردند.