ارزیابی سیاست‌های داده در سند ملی هوش‌مصنوعی

داده، یکی از ارکان ضروری برای توسعه الگوریتم‌های هوش‌مصنوعی است. یکی از مشکلاتی که شرکت‌های هوش‌مصنوعی با آن روبه‌رو هستند، دسترسی به داده‌های مورد نیاز است. داده‌های مورد نیاز این شرکت‌ها در دست بازیگران خصوصی و دولتی دیگری است که برای به‌اشتراک‌گذاری این داده‌ها یا ملاحظات امنیتی، قانونی و فنی دارند یا اینکه انگیزه‌های اقتصادی و قانونی کافی برای به‌اشتراک‌گذاری این داده‌ها را ندارند. سند ملی هوش‌مصنوعی، اگر نتواند طرح کلانی برای حل این مسئله ارائه دهد، به اهداف خود نخواهد رسید. در سند فعلی، به‌رغم ارائة سیاست‌هایی که مسئله به‌اشتراک‌گذاری داده را هدف‌گذاری کرده است؛ نتوانسته پاسخ مناسبی برای مسائل مرتبط با داده فراهم آورد. براین اساس، در پژوهش حاضر مسئله دسترسی به داده و اشتراک‌گذاری آن به روش کیفی و با رویکرد تفسیری واکاوی شده است. جمعیت تحقیق شش نفر از متخصصان مرتبط با مسئله بوده است و داده‌ها در دو مرحله به روش مصاحبه باز و مصاحبه نیمه ساختاریافته جمع آوری شده‌اند و سپس به روش تحلیل مضمون استخراج مضامین در سه مرحله انجام شده است. شایان‌ذکر است، نمونه‌گیری در مراحل مختلف تحقیق به روش نمونه‌گیری هدفمندچندگانه انجام شده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که سیاست‌های فعلیِ سند ملی هوش‌مصنوعی، نمی‌تواند مشکلات و مسائل داده را حل کند. پیشنهاد می‌شود که بندهایی با هدف تسهیل شکل‌گیری بازارهای داده که شرط لازم به‌وجود آمدن اقتصاد داده هستند، به سند مذکور اضافه شوند. همچنین، بخش عمده‌ای از داده‌های کشور در دست بخش عمومی کشور است، ازاین‌رو، سیاست‌هایی برای ترغیب و تشویق این بخش برای به‌اشتراک‌گذاری داده از طریق بازارهای داده، پیشنهاد شده است.