ارائه یک مدل کاربردی برای آمایش مراکز آموزش عالی: مطالعه موردی در استان یزد

امروزه دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی به عنوان یکی از ارکان اصلی پیشرفت کشور شناخته می‌شوند. از این رو توسعه این مراکز در رشته/گرایش‌های متفاوت در حوزه‌های مختلف علوم پزشکی، علوم انسانی و اجتماعی، علوم پایه، فنی و مهندسی و هنر یکی از ضرورت‌های دستیابی به نیازهای علمی کشور محسوب می‌شود. این در حالی است که توسعه ناهمگون و بعضاً بی ضابطه و صرفاً کمی این مراکز و رشته/گرایش‌های موجود نه تنها باعث عدم دستیابی به این اهداف می‌شود بلکه می‌تواند کشور را در معرض آسیب‌های جدی قرار دهد. در همین راستا عدم توجه به سیاست‌های آمایشی در سطوح ملی، منطقه‌ای و استانی سبب می‌شود تا عملکرد دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی عمدتاً از فعالیت‌های صنعت و جامعه در مناطق مستقر فاصله گیرد و در نتیجه این مراکز نتوانند پاسخگوی نیاز جامعه باشند. از این رو پایش و رصد اطلاعاتی از وضعیت موجود می‌تواند تا حد زیادی ضمن تعیین نقاط قوت و ضعف برنامه‌ها و سیاست‌های موجود، بستر لازم به منظور ایجاد اصلاحات مورد نیاز را فراهم سازد. به این منظور در مقاله موجود سعی شده تا با تمرکز به وضعیت آمایش آموزش عالی در استان یزد به این دغدغه پاسخ مناسبی داده شود تا سیاست‌گذار بتواند با درک مناسبی از وضعیت اقلیمی به این مهم توجه کند. نتایج بررسی‌های انجام شده در این پژوهش نشان می‌دهد که توجه به ماموریت‌گرایی دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی همجوار به همراه بازنگری در محتوای آموزشی از مهمترین عواملی است که باید در تدوین اسناد بالادستی مورد توجه قرار گیرد.

an applied model for planning higher education centers: a case study in yazd province

today, universities and higher education institutions are recognized as one of the main pillars of a country's progress. therefore, the development of these centers in various fields, including medical sciences, humanities and social sciences, basic sciences, engineering, and the arts, is essential for meeting the scientific needs of the country. however, the uneven, often unregulated, and merely quantitative expansion of these centers and their programs not only impedes achieving these goals but can also expose the country to serious risks. in this context, a lack of attention to spatial planning policies at national, regional, and provincial levels causes the performance of universities and higher education institutions to diverge from the activities of industry and community in their respective areas, resulting in a failure to meet societal needs. therefore, monitoring and assessing the existing conditions can significantly identify strengths and weaknesses in current programs and policies, providing a necessary foundation for required reforms. this study aims to address these concerns by focusing on the state of higher education planning in yazd province, enabling policymakers to consider this crucial issue from an appropriate understanding of the climatic conditions. the results of this research indicate that attention to the mission-oriented nature of universities and neighboring higher education institutions, along with a review of educational content, are critical factors that must be considered in the development of higher-level policy documents.