مبانی همگرایی ایرانی و عربی در دوران باستان (با تمرکز بر زبان‌شناسی)

موضوع همگرایی و تعامل میان جوامع غرب آسیا در جهت تامین منافع عصر حاضر و آینده روابط این حوزه جغرافیایی مستلزم بازشناسی برخی مبانی تاریخی همگرایی در این حوزه جغرافیایی است.نزدیکی جغرافیایی و نیازهای اقتصادی و مقتضیات زمانی در دوره های متعدد تاریخی بستری برای تعامل میان جوامع این منطقه بوده است. از نظر تاریخی، بررسی اشتراکات زبانی به واسطه نقش بارز آن در روابط میان جوامع می تواند بهترین شاهد در اثبات روابط تاریخی باشد. تعدد واژگان مشترک که بسیای از آن ها به واسطه عدم دقت در ریشه های واژگانی یا فقدان دانش در خصوص ابعاد زبان شناسی عصر باستان ناشناخته مانده و یا به نادرست مطرح شده است، ضرورت بازنگری در برخی دیدگاه های رایج یا اصلاح و تبیین برخی دیدگاه ها را ضرورت می بخشد.این مقاله با موضوع زبان شناسی تاریخی و با روش مطالعه کتابخانه ای به دنبال پاسخ به این پرسش است که مهمترین مولفه های همگرایی ایرانی- عربی در دوره باستان با تمرکز بر زبانشناسی چیست؟ در کنار مولفه های فرهنگی و تمدنی مولفه اشتراک زبانی را باید از مهمترین شواهد زنده پیوندهای تاریخی ایرانی-عربی در دوره باستان دانست. تمرکز مقاله حاضر بر واژه هایی است که تا کنون به عنوان واژگان مشترک یا واژگانی اقتباس شده شناخته نشده است. در نتیجه این پژوهش مشخص می شود که به جز حوزه های تمدنی و فرهنگی، مهمترین حوزه بازشناسی تعاملات تاریخی در غرب آسیا حوزه زبان شناسی است و هرچند پیوند جغرافیایی در کنار منافع سیاسی و اقتصادی مشترک زمینه ساز همگرایی بوده است، ارتباط زبانی و برخی واژگان مشترک نقش تعیین کننده ای داشته است. این اشتراک زبانی در شکل گیری هویت اسلامی درغرب آسیا نیز نقش تعیین کننده ای داشته است.