سنتزپژوهی برنامه تعالی مدیریت مدرسه: کاربست‌هایی برای مدرسه الگو

کیفیت آموزشی، مفهوم اصلی اصلاحات و همچنین هدف اساسی آن در آموزش و پرورش است. یکی از مهم‌ترین طرح‌های آموزشی در راستای اصطلاحات آموزشی و کیفیت‌بخشی به آموزش‌ها، طرح تعالی مدیریت مدرسه است. باتوجه به گذشت حدود 10 سال از شروع آن، تاکنون این برنامه در مدارس متعددی اجرا شده یا در حال اجراست. همچنین، پژوهش‌های متعددی با همین موضوع انجام شده است. لذا هدف پژوهش، ترکیب پژوهش‌ها به‌منظور پاسخگویی به چگونگی اجرا، مشکلات و دستاوردهای برنامه تعالی مدیریت مدرسه است. بنابراین، روش پژوهش، سنتزپژوهی و با استفاده از مدل هفت مرحله‌ای سندلوسکی و باروسو است. از میان 70 مقاله مستخرج طی فرایند غربالگری متعدد 14 مقاله انتخاب و فرایند تحلیل مضمون در مورد آنها اجرا شد. یافته‌های پژوهش نشان داد که بنیان‌های قانونی برنامه تعالی (سند تحول بنیادین) و پیش‌نیازهای اجرای برنامه تعالی مدیریت مدرسه (شامل عوامل زمینه‌ای و رفتاری از جمله سبک رهبری و فرهنگ مدرسه) و همچنین منابع مالی و انسانی مهم‌ترین مضامین و مولفه‌های اجرای برنامه تعالی مدیریت هستند. همچنین، عدم تحقق یا تحقق ضعیف اهداف برنامه تعالی، ابهام در بنیان‌های نظری و نتایج منفی آزموده شده برنامه تعالی مدیریت مدرسه مهم‌ترین مشکلات این برنامه به شمار می‌آیند. با وجود این، توانسته است نتایج مثبتی از جمله زمینه‌سازی ارتقای کیفیت برای برخی مدارس مجری به همراه داشته باشد. درنهایت، به متولیان آموزش و پرورش توصیه می‌گردد ضمن توجه به رویکرد مدرسه‌محوری برنامه‌ها را بصورت نیمه متمرکز، کلی و قابل انعطاف طراحی نمایند به گونه‌ای که مدارس بر اساس شرایط خود برنامه را تغییر دهند.