بررسی توزیع عنصر منگنز در میکروفازهای فریت و مارتنزیت در ریزساختار دوفازی با کسر حجمی‌های مختلف فریتی مارتنزیتی

در پژوهش حاضر، با استفاده از عملیات آنیل میان‌بحرانی در سه دمای 760، 800 و ˚c 840 به مدت 60 دقیقه و سپس کوئنچ در آب، ریزساختار دوفازی فریتی مارتنزیتی (به ترتیب دارای 36%، 62% و 87% مارتنزیت) در فولاد 16mncr5 ایجاد شد. نتایج بررسی توزیع عنصر منگنز در فازهای فریت و مارتنزیت نشان داد که همواره غلظت منگنز در مارتنزیت بیش از فریت است. حداکثر غلظت منگنز در نواحی مارتنزیتی در نزدیکی فصل‌مشترک فریت/‌مارتنزیت مشاهده شد. طی عملیات آنیل میان‌بحرانی، منگنز از درون فریت به سمت مرز فریت/آستنیت نفوذ نموده و با توجه به وجود عیوب کریستالی گسترده در مرزدانه‌ها، یک نوار غنی از منگنز در مرز تشکیل می‌شود. با افزایش دمای آنیل میان‌بحرانی از 760 به ˚c840 ، میزان جدایش و تجمع منگنز در مجاورت فصل‌مشترک‌های فریت/ مارتنزیت تشدید شد که ناشی از بالاتر بودن ضریب نفوذ آن در دماهای بالاتر می‌باشد. در تمام نمونه‌های دوفازی، گرادیان غلظت منگنز در فریت کمتر از مارتنزیت تعیین شد. این موضوع ناشی از نفوذ و تحرک بالاتر منگنز در فریت نسبت به آستنیت است.