پذیرش و اثربخشی گندم دوروم آبی رقم شبرنگ در ایران

اهداف پژوهش حاضر، بررسی شاخص پذیرش، برآورد نسبت فایده به هزینه، نرخ بازده سرمایه‌گذاری و مازاد اقتصادی رقم گندم آبی دوروم شبرنگ بوده که در سال 1397 اجرا شده است. اطلاعات این پژوهش از طریق ابزار پرسشنامه از سطح موسسات، سازمان‌ها و مراکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان‌های هدف جمع آوری گردید. متدولوژی تحقیق، تحلیل پذیرش و معیار مازاد اقتصادی است. طبق نتایج، میانگین درجه پذیرش رقم شبرنگ نسبت به کل ارقام گندم دوروم و گندم آبی کشور به ترتیب 71/7 و 1/5 درصد مشخص شد، به طوری که بیشترین درجه پذیرش مربوط به استان کرمان بود. کاهش هزینه ناشی از برنامه اصلاحی برای هر کیلو محصول رقم گندم دوروم شبرنگ نسبت به رقم شاهد 6/7 درصد محاسبه شد. ارزش کنونی خالص تحقیقات رقم شبرنگ 16/7 میلیارد ریال محاسبه شد. نسبت فایده به هزینه برآورد شده نشان داد، به ازای یک ریال سرمایه‌گذاری در معرفی این رقم، منفعت حاصله 7/2 ریال بوده است. نرخ بازده سرمایه‌گذاری تحقیقات و کشت رقم شبرنگ 43/5 درصد برآورد گردید. بنابراین، با توجه به شاخص های سودآوری، برنامه به نژادی و کشت رقم گندم آبی دوروم مورد مطالعه در کشور اقتصادی بوده است.

adoption and effectiveness of irrigated durum wheat shabrang cultivar in iran

the current study attempted to determine adoption indices, such as estimation of benefit-cost ratio (bcr), internal rate of return (irr), and economic surplus (es) due to planting of irrigated durum wheat shabrang variety during to concern period. this research was carried out in  2018-2019. data were collected from institutes, jihad-e-agriculture organizations, agricultural research and education, and natural resource centers of targets provinces through filling out the questionnaire. the methodologies of the research were adoption analysis and economic surplus criteria. according to the results, the mean adoption degree of shabrang variety to total irrigated durum wheat varieties and total irrigated wheat varieties was estimated at 71.7 and 1.5 percent. the highest adoption degree of shabrang variety belonged to kerman province. reducing cost per kg of shabrang varieties to check variety was calculated 6.7 percent. net present value (npv) of breeding program and planted of shabrang variety was calculated  16.7  milliard rials. the benefit-cost ratio of the concern was estimated at 7.2 the internal rate of return (irr) of shabrang variety was estimated at 43.5 percent. thus, it can be said that the breeding program and planting of irrigated durum wheat shabrang variety in the country are evaluated economically.