بررسی ابعاد و پیامدهای تکلیف‌گرایی زنان در اندیشه رهبری بنیان‌گذار انقلاب اسلامی

تلازم «حق» و «تکلیف» انسانی از بنیادی‌ترین موضوعات مکاتب فکری بشری بوده و هر مکتب فکری می‌کوشد با ترسیم نظام دانایی، پاسخی شایسته به این مهم بدهد. در منظومه فکری امام خمینی به‌عنوان رهبری انقلاب، مسئله تکلیف‌گرایی مبنای عمل‌گرایی قرارگرفته و سعادت و شقاوت جامعه انسانی درگرو عمل به وظیفه و تکلیف است. ایشان به‌صورت ویژه به مسئله تکلیف‌گرایی زنان پرداخته و زمینه‌ها و ابعاد مختلف آن را مطرح نموده‌اند. با توّجه به جایگاه و هویت زن در اندیشه بنیان گذار انقلاب اسلامی، شعاع تکلیف‌گرایی زنان در زوایای علم‌اندوزی آنان چنان برجسته است که ایشان بانوان را به‌عنوان احیاگران فکر و اندیشه معرفی نموده است. (مسئله) در نگاه تکلیف‌گرایانه امام(ره)، زنان انسان‌ساز اگر از جامعه بشری و ملت‌ها گرفته شود، ملت‌ها به شکست و انحطاط کشیده می‌شوند. درنتیجه لازمه تحقق سعادت جامعه زنان انقلاب اسلامی، شناخت ابعاد و پیامدهای تکلیف‌گرایی زنان در اندیشه رهبری به‌عنوان یک رکن مهم جامعه، دارای اهمیت است. این مقاله می‌کوشد به تبیین ابعاد و پیامدهای تکلیف گرایی زنان در اندیشه رهبری بنیان گذار انقلاب اسلامی بپردازد. نظر به اهمیت این موضوع، این پ‍ژوهش با روش هرمنوتیک متن محور (روش)، درصدد پاسخ به این پرسش است: «ابعاد و پیامدهای تکلیف‌گرایی زنان در اندیشه رهبری بنیان گذار انقلاب اسلامی چیست؟»(سوال) یافته‌های پژوهش حکایت از آن دارد که تکلیف‌گرایی زنان بر بنیان‌های اندیشه هفت‌گانه امام «تکلیف به مثابه منشا عمل»، «تکلیف یک امر همگانی»، «محدوده تکلیف، توان انسان»، «درونی و عقلانی بودن احساس تکلیف»، «شرعی بودن امر تکلیف»، «پیروزی مطلق در عمل به تکلیف»، «واجب بودن ادای تکلیف» استوار شده است. لذا، ابعاد تکلیف گرایی زنان در اندیشه رهبری انقلاب متشکل از ارکان عبادی، خانواده، اقتصادی، سیاسی و علمی است و همچنین، پیامدهای تکلیف گرایی زنان در بعد فردی، انسان‌سازی و در بعد جمعی، جامعه سازی بر اساس مکتب پاک محمّدی(ص)است.

investigating the dimensions and consequences of women's duty orientation in the leadership thought of the founder of the islamic revolution

the synthesis of human rights and duties constitutes one of the most fundamental issues of human intellectual traditions, each striving to provide a coherent response through the establishment of a knowledgeable system. within the intellectual framework of imam khomeini (ra) as the leader of the revolution, the concept of duty orientation forms the basis of pragmatism action, where societal happiness and prosperity hinge upon fulfilling one's duties. specifically addressing the issue of women's duty orientation, he highlighted its various dimensions and implications. given the pivotal role and identity of women in the ideology of the islamic revolution's founder, their duty orientation radiates prominently within their intellectual endeavors, portraying them as catalysts for the revival of thought and ideology. in imam's task-oriented perspective removing women, who are creators of humanity, from human societies and nations, would lead to societal decline and failure. therefore, understanding the dimensions and consequences of women's duty orientation in leadership thought is crucial for achieving societal happiness within the islamic revolution. this article aims to elucidate these dimensions and consequences in the framework of imam khomeini's leadership thought using a hermeneutic text-centered approach. the research seeks to answer the question: what are the dimensions and consequences of women's duty orientation in the leadership thought of the founder of the islamic revolution? the findings of the research indicate that women's commitment is anchored in the imam's sevenfold thought: duty as the origin of action, duty is a universal matter, the scope of duty and human capability, the internal and rational aspects of duty, the legitimacy of islamic duty achieving absolute victory through fulfilling duty, and the obligatory nature of duty. therefore, the dimensions of women's responsibilities in the leadership thought of the revolution encompass religious, familial, economic, political, and scientific domains. furthermore, the consequences of women's responsibilities in individual empowerment and societal cohesion, are grounded in the sacred teachings of muhammad.