بررسی ساختار کالبدی محلات فرسوده شهری بر میزان امنیت و مشارکت پذیری شهرها (مطالعه موردی: منطقه یک شهرداری قزوین با نگاه ویژه به محله تبریز)

تحول بازآفرینی شهری، داستان تعامل و گاه تضاد اولویت‌های اقتصادی و فرهنگی بوده و این موضوع در بستر تغییر پارادایم‌ها و الگوهای حاکم بر نظام‌های سیاسی - اقتصادی و تحولات اجتماعی رخ داده است . نقش فرهنگ در بازآفرینی شهری نسبت به دیگر عوامل تغییر معناداری داشته است؛ چنانچه در دهه‌های اخیر تاکیدهای فرهنگی اصلی‌ترین رویکرد در بازآفرینی شهری بوده است. در این بین بازآفرینی با رویکرد برنامه ریزی فرهنگی، به این نکته اساسی می رسد که میتوان در بافت های درونی و هسته های مرکزی شهرها، با اطمینان به نتایج فرآیند بازآفرینی، از رهیافت فرهنگی و ویژگی های مثبت آن بهره جست. به کالبد دیروز احترام گذاشت و ساختارهای نو را در همخوانی با ساختارهای دیروز، به این ترکیب افزود و محتوا و کارکردی را ارائه داد که روساخت آن جریان فرهنگی و اجتماعی، و زیرساخت آن، سازوکاری کاملاً اقتصادی و پربازده است. بررسی و مقایسه ساختار کالبدی، ویژگی های اجتماعی و فرهنگی ساکنین محله تبریز قزوین به عنوان محله ی با ساختار فیزیکی بسیار فرسوده ، به منظور دستیابی به عوامل مشارکت زا، با تاکید بر فضاهای جمع گرا در این محله می باشد . اطلاعات مورد نیاز از طریق مطالعات کتابخانه ای، بازدیدهای میدانی و پرسشگری، گردآوری گردیده است . یافته ها نشان از آن داردکه ساختار و طراحی کالبدی محله تبریز شهر قزوین ، به طور موردی؛ فضاهای عمومی به ویژه میادین، نقش بسزایی در شناخت و رابطه میان همسایگان، حس تعلق، احساس مسئولیت نسبت به محله و در نتیجه، اقدامات مشارکتی در محله خواهد داشت به طوری که نسبت به محله های دیگر ، جمع گرا تر بوده و از مشارکت پذیری بیشتری در محله، برخوردار است ؛ امروزه با توجه به گسترش پر شتاب روند شهرنشینی، تغییر شیوه ی زندگی، بلندمرتبه سازی در فضاهای شهری، بی توجهی به زندگی عمومی و ضعف مدیریت شهری، می توان بیان نمود که فضاهای عمومی محله های شهری، در پاسخگویی به نیازهای اجتماعی شهروندان، به ویژه مشارکت مردمی، نقش بسیار مهمی دارند.