برآورد کارایی مالیات و اثر ساختارهای تولید و مالی بر آن در استان‌های ایران

مالیات به عنوان یکی از منابع مهم درآمدی دولت، نقش مهمی در تعیین سیاست‌های بازتوزیع درآمدها و بهبود زیربناهای اقتصادی دارد. لذا شناخت ظرفیت و پتانسیل‌های مالیات در کشور می‌تواند نقش مهمی را در بهبود درآمدهای دولت داشته باشد. در این راستا در پژوهش حاضر با استفاده از شواهد آماری استان‌های ایران طی دوره زمانی 1398-1390 به برآورد کارایی مالیات با استفاده از رهیافت مرزی-تصادفی و نقش ساختار اقتصاد از قبیل صنعتی شدن و اعتبارات بر کارایی مالیات پرداخته می‌شود. نتایج برآوردها نشان می‌دهد که کارایی مالیات در استان مرکزی در بالاترین مقدار برابر با 61 درصد و کمترین کارایی مالیات در استان گلستان و اردبیل برابر با 16 درصد است. علاوه بر این بکارگیری رهیافت داده‌های پانل نشان می‌دهد که صنعتی شدن اثر مثبت و معنی‌داری بر کارایی مالیات داشته و اعتبارات به دلیل عدم تخصیص در فعالیت‌های دارای ارزش افزوده بالا، باعث کاهش کارایی مالیات شده است. لذا ایجاد ثبات اقتصادی و کاهش سهم فعالیت‌های رانتی در اقتصاد مهمترین سیاست برای افزایش کارایی مالیات است.