ارزیابی اثرات تغییر اقلیم بر فراوانی و تداوم خشکسالی ها در زنجان با مدل سازی استوکستیک سری زمانی بارش

در اثر افزایش غلظت گازهای گلخانه ای، اقلیم کره زمین در سال های آتی تغییر خواهد کرد. از اثرات مهم تغییر اقلیم، تغییر رژیم بارش و ریسک خشکسالی ها در آینده است. برای برنامه ریزی های آینده و کاهش آثار زیانبار خشکسالی، لازم است ریسک و خصوصیات خشکسالی های آینده تحت اثر تغییر اقلیم پیش بینی شود. در این مقاله اثر تغییر اقلیم بر خشکسالی های آینده در زنجان با استفاده از شاخص بارش استاندارد (spi) ارزیابی شده است. سری زمانی بارش سالانه با استفاده از مدل autoregressive (ar) شبیه سازی شد. نتایج اعتبارسنجی مدل ar نشان داد که این مدل عملکرد خوبی برای شبیه سازی بارش سالانه زنجان دارد. توسط مدل ar، 100 سری 30 ساله (3000 سال) بارش سالانه برای دوره تاریخی (1971-2000) شبیه سازی شد. سپس با استفاده از این مدل، سناریوی rcp4.5 مدل hadgem2 برای دوره آینده (2035-2064) زنجان ریزمقیاس شد و 3000 سال بارش سالانه برای دوره آینده زنجان شبیه سازی شد. سپس سری شاخص خشکسالی spi برای دوره تاریخی و آینده شبیه سازی شد. نتایج تحلیل خشکسالی ها بیانگر افزایش 2.2 برابری فراوانی وقوع خشکسالی ها و 3 برابری وقوع خشکسالی شدید در آینده است. همچنین، طول دوره های خشکسالی و فراوانی خشکسالی های چند ساله در آینده افزایش معنی داری خواهد یافت. به عنوان نمونه، فراوانی خشکسالی های دو ساله 3.3 برابر خواهد شد. اگر چه این نتایج تحت یک سناریوی تغییر اقلیم است، و برای اقدامات کاربردی توصیه می شود چنین تحلیلی بر اساس سناریوهای متعدد تغییر اقلیم انجام شود، اما نتیجه این تحقیق نشان می دهد که وخامت خشکسالی در زنجان در آینده می تواند افزایش قابل توجه یابد که مستلزم توجه به این موضوع است.