بررسی ارتباط بین نقشه مفهومی و یادگیری (مطالعه موردی: درس علوم)

این پژوهش با هدف تعیین ارتباط و اثربخشی نقشه مفهومی بر یادگیری فراگیران در درس علوم اجرا شد. برای این منظور از طرح شبه آزمایشی با پیش‌آزمون و پس‌آزمون استفاده گردید. 2 کلاس درسی به روش نمونه‌گیری هدفمند (یک کلاس به شیوه سنتی و یک کلاس با ارائه نقشه مفهومی) انتخاب شدند. تعداد نمونه آماری 70 نفر از دانش‌آموزان دختر مقطع ابتدایی شهرستان قائمشهر (35 نفر گروه آزمایش و 35 نفر گروه گواه) پایه اول بودند. داده‌ها با برگزاری سه مرحله پیش آزمون، دو مرحله آزمون عملکردی و یک مرحله پس‌آزمون نهایی برای سنجش یادگیری و همچنین ثبت مشاهدات کلاسی جمع‌آوری شدند. گروه آزمایش با استفاده از نقشه مفهومی و گروه گواه بدون دریافت مداخله و به روش سنتی، هر کدام 15 جلسه 45 دقیقه‌ای و به مدت 4 ماه آموزش دیدند. برای تجزیه‌وتحلیل اطلاعات از روش‌های آماری توصیفی (میانگین و انحراف استاندارد) و استنباطی (تحلیل کوواریانس) استفاده شد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که بین میزان یادگیری دو گروه تفاوت معناداری وجود دارد و استفاده از نقشه مفهومی در تدریس بیش از روش سنتی موجب یادگیری دانش‌آموزان در درس علوم شده است.