تحولات ژئوپلیتیکی انرژی در جهان

سوخت‌های فسیلی‌بنیان در سیستم انرژی جهانی، عامل رشد اقتصادی و شکل‌دهی به سبک‌های زندگی مدرن بوده است. افزایش پنجاه برابری بهره‌برداری از سوخت‌های فسیلی در سطح جهان در طول دو قرن گذشته، فضای ژئوپلیتیکی دنیای مدرن را شکل داده است. تمرکز جغرافیایی سوخت‌های فسیلی، بر ثروت و امنیت ملت‌ها تاثیرگذار بوده است. در بین کشورهای قدرتمند جهان، چین به عنوان بزرگترین واردکننده‌ی نفت و بزرگترین مصرف‌کننده‌ی ذغال‌سنگ، موقعیتی محوری برای تقاضای انرژی فسیلی داراست. تاثیرگذاری مصرف انرژی در اهداف وسیاست‌های این کشور باعث ایجاد پیامدهای ژئوپلیتیکی در مقیاسی داخلی، منطقه‌ای و جهانی گردیده است و از طرفی کشورهای صادرکننده‌ی عمده‌ی نفت درصدد آماده شدن برای گذاری آرام به سوی انرژی‌های نو هستند. گذار ‌انرژی در جهان ضمن تغییرات‌جدی در روابط‌قدرت در سطح‌منطقه‌ای و جهانی سبب‌شکل‌گیری اتحادیه‌ها و ائتلاف‌های جدیدی گردیده و تغییرات جدی در نظم منطقه‌ای و جهانی را در پی خواهد داشت. پژوهش پیش رو با بهره‌گیری از روش تفسیری تحلیلی، در تلاش است تا با تجزیه و تحلیل عوامل تعیین‌کننده تقاضای انرژی‌های تجدیدپذیر در کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته برای جایگزینی سوخت های فسیلی مانند نفت خام و گاز طبیعی از منظر رقابت های ژئوپلیتیکی و درگیری منابع بپردازد و به تبیین و تحلیل پیامدهای گذار ژئوپلیتیکی انرژی در جهان پرداخته و سپس به ابعاد گوناگون سیاست‌گذاری انرژی در جهان و سیاست‌های بازیگران و ذینفعان‌اصلی از گذار‌انرژی را مورد واکاوی قرار می‌دهد. در‌این راستا، کشورهای‌جهان ضمن تاثیر‌پذیری از ‌انرژی بر بازترسیم نقشه‌ی‌ژئوپلیتیک‌جهانی و تغییر‌روابط‌قدرت‌جهانی به شکل‌جدیدی از وابستگی‌ها در زمینه‌ی برخی مواد معدنی خاص و تکنولوژی‌های مرتبط با انرژی‌های نو، روی آورده اند. در این تحقیق، ژئوپلیتیک تاثیر منفی قابل توجهی بر واردات و صادرات تجارت انرژی دارد و مانع از صادرات بیشتر از واردات است. دوم، مکانیسم تاثیر ژئوپلیتیک بر تجارت انرژی در تاثیر تاخیر و تاثیر میانجی بر واردات و صادرات منعکس می‌شود. سوم، تاثیر ژئوپلیتیک بر تجارت انرژی از نظر ویژگی‌های ملی و انواع رویدادهای جغرافیایی ناهمگن است.

geopolitical developments of energy in the world

fossil fuels in the global energy system have been the cause of economic growth and shaping modern lifestyles. the fifty-fold increase in the exploitation of fossil fuels in the world during the last two centuries has shaped the geopolitical space of the modern world. the geographical concentration of fossil fuels has affected the wealth and security of nations. among the world s powerful countries, china, as the largest importer of oil and the largest consumer of coal, has a central position for fossil energy demand. the impact of energy consumption on the goals and policies of this country has caused geopolitical consequences on a domestic, regional and global scale. and on the other hand, major oil exporting countries are trying to prepare for a slow transition to new energies. the energy transition in the world, along with serious changes in power relations at the regional and global level, has caused the formation of new unions and coalitions and will lead to serious changes in the regional and global order. by using the interpretative analytical method, the current research is trying to analyze the factors determining the demand for renewable energy in developing and developed countries to replace fossil fuels such as crude oil and natural gas from the perspective of geopolitical competition and conflict. pay resources and explains and analyzes the consequences of the geopolitical energy transition in the world and then analyzes the various dimensions of energy policy in the world and the policies of the actors and main beneficiaries of the energy transition. in this regard, the countries of the world, while being influenced by energy, have turned to redrawing the global geopolitical map and changing global power relations to a new form of dependencies in the field of some special minerals and technologies related to new energies. in this research, geopolitics has a significant negative effect on the import and export of energy trade and hinders the export more than the import. second, the mechanism of geopolitical influence on energy trade is reflected in the delay effect and the mediating effect on imports and exports. third, the influence of geopolitics on energy trade is heterogeneous in terms of national characteristics and types of geographical events.