مبانی فقهی مبارزات میرزاعلی‌آقا ثقةالاسلام تبریزی

درفقه سیاسی شیعه، بر خلاف فقه سیاسی اهل سنت، نافرمانی و مبارزه علیه ظلم و سلطه بیگانگان و حاکم جائر، امری ضروری شمرده شده و مورد تاکید فقهای شیعه قرار گرفته است. این ضرورت براساس ادلّه مختلف فقهی و مبتنی بر مبانی متقن فقهی و متون اسلامی بدست می آید. همین امر موجب شکل گیری جریانات و جنبشهای مبارزاتی و انقلابی در برهه های مختلف تاریخی شده است. یکی از کسانی که در کسوت روحانیت و راهبری در سده های اخیر برعلیه استبداد داخلی و سلطه خارجی و اجنبی حضوری موثر و کنشگرانه داشت و تاثیرات اجتماعی و سیاسی مهمی در جامعه آن روز و پس از آن داشت، شهید میرزا علی ثقةالاسلام تبریزی بود. در این نوشتار به تبیین فقهی این قیام با روش اسنادی پرداخته شده است.