مشروطه و آزادی در آرای ثقة‌الاسلام تبریزی

میرزا علی‌آقا ثقه‌الاسلام تبریزی، به‌جهت تقید و عقاید خاص مذهبی، از چهره‌های شاخص علمای شیعه در دویست سال اخیر و به‌جهت آرای مترقی و پیشتاز اجتماعی و مدنی، از سرآمدان عصر مشروطه محسوب می‌شود که منشور افکار و اندیشه‌های برجسته‌اش، خط سیری جدید در نگرش اجتماعی متفکران و اندیشمندان جامعه مسلمان ایران، ترسیم‌کرد و خطوط کلی آرای او، تاثیر زیادی بر تفکرات روشنفکران بعدی بر جای گذاشت. این مقاله با تکیه بر آثار مکتوب ثقه‌الاسلام تبریزی و به‌قصد واشکافی ابعاد اندیشه‌ها و روشنگری‌های اجتماعی وی که حول محور دو کلیدواژه اصلی «استبداد» و «استعمار» شکل‌گرفته، به روش تحلیلی توصیفی و با اتکا به منابع کتابخانه‌ای به رشته تحریر در آمده است.