مردمی سازی آموزش و پرورش، جایگزین دولتی سازی و تجاری سازی؛ از طریق نهاد وقف و نیکوکاری

هدف تحقیق حاضر ارائه طرحی راهبردی برای برون رفت آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران از دو راهی محدودیت تامین مالی در اثر دولتی شدن و سکولاریزم محتوایی در اثر خصوصی سازی است. مساله تحقیق این است که در دهه اول انقلاب اسلامی، رویکرد ملی سازی آموزش و پرورش که در واقع دولتی سازی محسوب می شد؛ مشکلات مالی فراوانی ایجاد نمود؛ و دهه دوم انقلاب که تجاری سازی با عناوین غیرانتفاعی مدنظر قرار گرفت؛ مقدمات سکولاریزم آموزشی را فراهم آورد؛ در واقع هیچ کدام و حتی مدل ترکیبی آن ها هم نتوانستند الگویی برای تحقق آموزش و پرورش خودگردان و در عین حال متناسب با اهداف مدنظر اسنادبالادستی را فراهم نمایند. روش تحقیق حاضر توصیفی-تحلیلی بوده و بر پایه گردآوری داده ها از اسناد انجام شده است. سوال تحقیق حاضر این است که اولا الگوی آموزش و پرورش مردمی بر اساس وقف و نیکوکاری چیست؟ و دوم این هدف چگونه محقق می شود؟ بر اساس یافته های تحقیق، مردمی سازی آموزش و پرورش از طریق انگیزه سازی واقفین انجام می شود که بر اساس وقف نامه ها و اسناد موجود، چنین استنباط می شود که آموزش و پرورش در صورت بازگشت عمیق به نهاد دین، دوری از تکیه بر بودجه های دولتی و شفافیت مالی می تواند انگیزه های خیرخواهانه واقفین را به خود جذب کند. نتیجه تحقیق حاضر آن است که بازگشت واقعی تقدس و دیانت در نیروی انسانی، محتوا و فضای آموزش و پرورش در کنار عناصر کارآمدی و شفافیت مالی می تواند مسبب برانگیخته شدن انگیزه های خیرین و اعتمادسازی برای سرمایه گذاری پایدار نیکوکارانه در این نهاد باشد.