نیمرخ آسیب های ورزشی ورزشکاران نخبه ووشو مرد

ووشو مادر همه ی ورزشهای رزمی جهان است. در واقع ووشو (کونگ فو چینی) یکی از هنرهای انحصاری مشرق زمین می باشد و با وجود تنوّع ورزش های رزمی در دنیا هنر رزمی ووشو در بین ملّل و فرهنگ های مختلف از محبوبیت خاص برخوردار است.هر رشته ورزشی بنابر ماهیت خود محدوده ای وسیع یا جزئی از این صدمات را در بر می گیرد. بنابراین از جمله رایج ترین پژوهش ها در زمینه تربیت بدنی و ورزش، تحقیقات مربوط به شناسایی عوامل ایجاد کننده آسیب ها در رشته های مختلف ورزشی می باشد. شناخت این عوامل گام مهمی در پیشگیری و یا حداقل باعث کاهش آسیب ها در رشته مورد نظر گشته و به مربیان و ورزشکاران این امکان را می دهد، که با شناخت و آگاهی از این مسئله در پی جلوگیری از بروز این صدمات و یافتن راه های پیشگیری و درمان آن ها باشند، تحقیقات زیادی درباره آسیب های ورزشی و علّل احتمالی وقوع آن ها در رشته های مختلف ورزشی، بخصوص ورزش های رزمی صورت گرفته است، اما در مورد هنر رزمی ووشو تحقیقات اندکی صورت گرفته است.هدف از تحقیق حاضر بررسی نیمرخ آسیب های ورزشی ورزشکاران مرد نخبه ووشو بود. شرکت کنندگان به روش هدفمند (تعداد 51 نفر، سن3/16 سال، قد 4/165 سانتیمتر و وزن 6/52 کیلوگرم) انتخاب شدند و با تکمیل فرم رضایت نامه در مطالعه شرکت کردند. از فرم گزارش آسیب( شامل آیتم های نوع، محل آناتومیکی، علل و مکانیسم آسیب) برای ثبت آسیب ها استفاده شد. روش پژوهش حاضر از نوع توصیفی بود، که در آن نیمرخ آسیب ها ووشوکاران نخبه مرد بوسیله پرسشنامه آسیب های ورزشی بررسی گردید. شرکت کنندگان در تحقیقووشو کاران دارای سابقه قهرمانی در سطح ملّی بعنوان آزمودنی در این تحقیق به صورت داوطلبانه و با تکمیل فرم رضایت نامه شرکت کردند. پس از انتخاب آزمودنی ها، به منظور جمع آوری اطلاعات مورد نیاز از فرم گزارش آسیب استفاده شد. فرم گزارش آسیب ها به این صورت تکمیل می شد که پژوهشگر با پرسش از آزمودنی ها و توضیح آیتم های موجود در پرسش نامه برای آزمودنی ها آن را تکمیل می نمود. شامل اطلاعاتی در زمینه ناحیه، نوع و مکانیسم آسیب بود(دُرتاج 2010، رهنما و همکاران 1386). در این تحقیق بدن ورزشکاران این گونه تقسیم بندی شده: سر و صورت (سر، بینی، گوش، فک، دندان، چشم، ابرو، پیشانی، گونه، لب ها و زبان). اندام فوقانی (شانه، کتف، بازو، آرنج، ساعد، مچ دست، کف دست، و انگشتان دست).اندام تحتانی (لگن، استخوان ران، زانو، ساق پا، مچ پا، انگشتان پا و روی پا). تنه (جناغ، دنده ها، ترقوه، شکم، پهلوها، دستگاه تناسلی (آلت تناسلی- بیضه ها)، ستون فقرات (گردن، پشت و کمر). همچنین انواع آسیب ها به شکل اسپرین، استرین، خونمردگی، کوفتگی، شکستگی، دررفتگی، خراشیدگی، خونریزی بینی، و تکان مغزی تقسیم بندی شدند.در مورد مکانیسم منجر به آسیب اگر بازیکن به واسطه ضربه مستقیم خود و حریف مصدوم می شد، برخوردی و اگر ناشی از عوامل دیگر بجزء حریف باشد، غیربرخوردی در نظر گرفته می شد.در این پژوهش 166 آسیب ثبت شد. نوع آسیب، محل آناتومیکی، علل و مکانسیم وقوع آسیب در ووشوکاران نخبه تفاوت معناداری داشت (05/0>p). 85/6 آسیب در هر 1000 ساعت فعالیت در معرض خطر آسیب و 91/8 آسیب در هر 1000 ورزشکار در معرض آسیب تخمین زده شد. شایع ترین انواع آسیب شامل کوفتگی (36/7)، خونمردگی (5/20) و خراشیدگی پوست (3/13 ) بود. بیشترین آسیب در اندام تحتانی (6/47%)، سر و صورت (9/25%)، اندام فوقانی (9/13%) و تنه (7/12%) به ثبت رسید. علل آسیب نیز ضربه تکنیکی حریف (7/24%)، آسیب دیدگی قبلی (3/16%)، عدم آمادگی کافی (7/12%) و خستگی (12%) در اولویت بودند. ضربه پای حریف (21%)، ضربه مشت حریف (8/13%) و اجرای فتون پرتابی توسط حریف (12%) رایجترین مکانیسم های وقوع آسیب را به خود اختصاص دادند. میزان بروز آسیب در مطالعه حاضر حاصل آسیب های یک سال پیش بود که آسیب های حین تمرین و مسابقه را تواماً شامل می شد از این رو نرخ آن در مقایسه با زمانی که تنها آسیب های زمان مسابقه لحاظ شود بطور قابل توجهی پائین تر بود و این نشانگر تاثیر عمده مسابقات بر این متغیر است. انواع آسیب های شایع در بین ووشوکاران در این مطالعه شامل کوفتگی، هماتوم و خراشیدگی پوست بود که با توجه به ماهیت برخوردی و مبارزه ای بودن از نظر نوع آسیب های شایع تقریباً مشابه با دیگر ورزش های رزمی است. انواع آسیب های شایع به ترتیب در نواحی اندام تحتانی، سر و صورت، اندام فوقانی و تنه به ثبت رسید. تنوع آسیب ها در قسمت های مختلف بدن می تواند در نتیجه تفاوت در نحوه اجرای تکنیک ها و قوانین متفاوت ورزش های رزمی باشد. در بین علّل آسیب دیدگی نیز ضربه تکنیکی حریف، آسیب دیدگی قبلی، عدم آمادگی کافی و خستگی در اولویت بودند. بدین معنی که ماهیت رشته ورزشی، عوامل درونی و در نهایت عوامل بیرونی بیشترین سهم را در بروز آسیب های ورزشکاران نخبه ووشو در این مطالعه داشتند. در بررسی مکانیسم های وقوع آسیب، ضربه پای حریف، ضربه مشت حریف و اجرای فنون پرتابی توسط حریف بیشترین میزان را به خود اختصاص دادند. بروز آسیب های برخوردی (برخورد مستقیم) در ووشوکاران نخبه می تواند ناشی از قوانین این هنر رزمی باشد که در مقایسه با سایر هنرهای رزمی کمتر محدودیت ایجاد می کند و همچنین طبیعت آن به عنوان یک ورزش برخوردی کامل می باشد.