بررسی مفاهیم توسعه منابع انسانی از دیدگاه حضرت علی (ع)

شیوه های مدیریت و رهبری تابعی از ارزش های حاکم بر بافت سازنده یک جامعه یا تمدن می باشد. از همین رو چگونگی ماهیت عناصر تشکیل دهنده در جامعه، خود شیوه خاصی از مدیریت را اقتضا می کند. با عنایت به لزوم حاکمیت ارزش های الهی در سازمان های اسلامی، لازم است تا شیوه خاص مدیریت اسلامی نیز در آن ها اجرا گردد تا به موفقیت های منحصر به فرد خود، که همان تعالی انسانی می باشد، دست یابند. در نظام اسلامی، نیروی انسانی از طرفی خود هدف است و از طرف دیگر خود عامل و کلید توسعه است. لزوم تربیت جسم و روح، همواره مورد توجه اندیشمندان هر زمان بوده است. از ابتدای آفرینش تاکنون، موضوع تعلیم و تربیت، اساسی ترین رسالت پیامبران بوده و به دنبال آن امامان، پیشوایان و روشن فکران در این زمینه مردم را راهنمایی نموده اند. بنابراین از ویژگی های مدیریتی یک مدیر کشوری، برقراری شرایط مطلوب جهت رشد و ارتقاء آحاد جامعه در عرصه تعلیم و تربیت است. بدین ترتیب از دیدگاه حضرت علی (ع) نیز آموزش و تربیت افراد جامعه یکی از تکالیف قطعی و الزامی مدیر است که از آن تنها به عنوان یک امر شایسته تلقی نمی گردد، بلکه وظیفه ای است که خداوند آن را بر عهده زمام دار و مدیر کشور گذاشته است و شامل همه موضوع های فراگیر است که حیات معقول را برای بشر امکان پذیر می سازد. اسلام به تعلیم محض قناعت نکرد، بلکه عملی ساختن آگاهی ها و به فعلیت رساندن ابعاد روحی چون صبر، تلاش و کشف علوم مختلف و نظایر آن را در متن زندگی فردی و اجتماعی انسان مورد نظر قرار داده است. به نظر نگارنده مدیران کشور و در راس آن ها حاکم اسلامی به کمک بسترسازی فرهنگی مناسب که با بهره گیری از مبانی و روش های صحیح تربیتی و علم تخصصی روز میسر می شود، می تواند فضای جامعه را برای اجرای عدالت آماده سازد؛ و از تمام افراد جامعه برای رشد و توسعه در تمام رشته‌های علمی و با توجه به مزیت نسبی کشور بهره گیرد. از طرفی نبود تربیت اجتماعی برخاسته از اخلاق اجتماعی در یک جامعه منجر به کاهش بازده توسعه کشور و همچنین سلب امنیت و آرامش برای شهروندان آن جامعه خواهد شد، بنابراین بر عهده گرفتن امر تربیت اجتماعی با توجه به علوم انسانی روز و نگاهی به سنت ها و ریشه های فرهنگی جامعه هدف از جمله وظایف مسئولین تربیتی، بلکه وظیفه مدیران جامعه می باشد. این پژوهش به روش توصیفی تبیینی به بررسی مفاهیم توسعه منابع انسانی حضرت علی (ع) پرداخته است.