واکاوی مقایسه ای تصویر داعش در شعر پایداری عراق و شام (مطالعۀ موردی سروده های ضیاء خاقانی، نجاح ابراهیم و محمّدعلی ترحینی)

چکیدهدر سالهای اخیر، مسئلۀ گروهک تروریستی داعش، تهدید بزرگی برای کشورهای خاورمیانه، به ویژه کشورهای عراق و شام بوده و هست. این موضوع پس از قضیه فلسطین، بیشترین توجّه شاعران معاصر عرب را به خود اختصاص داده است. آنان در کنار دیگر اقشار مردم، با سلاح قلم به مبارزه با این گروهک و مقاومت در برابر آنان پرداختند و در سرودههای حماسیشان با به‌تصویرکشیدن داعش و اعمال جنایتکارانهشان، سعی نمودهاند تا چهرۀ واقعی آنان را به جهانیان بشناسانند. این پژوهش، در پی آن است که با روش توصیفی تحلیلی به بررسی مقایسهای تصویر داعش در سرودههای پایداری عراق و شام با تمرکز بر سرودههای ضیاء خاقانی، نجاح ابراهیم و محمّدعلی ترحینی بپردازد. نتایج، حاکی از آن است که این شاعران در مضامین مختلف به توصیف این گروهک پرداختهاند؛ از جمله تصویر جنایتهای داعش، ستایش جنبشهای آزادیخواهانه در برابر داعش، مدح شهدای مقاومت در برابر داعش و... . آنان در اغلب این مضامین مشابه عمل نمودند و از میراث دینی اسلامی به خصوص حماسه عاشورا و قیام امام حسین (ع) در کربلا، در به‌تصویرکشیدن حرکتهای آزادیخواهانة مبارزان و نیز توصیف گروهک داعش بهره گرفتهاند. نجاح ابراهیم به‌تفصیل به جنایتهای داعش در عراق، سوریه و دیگر کشورهای عربی پرداخته؛ درحالی‌که دو شاعر دیگر، کمتر به این موضوع پرداخته اند. زبان خاقانی و ترحینی ساده و روان و بهدور از پیچیدگی، اما سرودههای نجاح، رمزگونه و آمیخته با غموض و ابهام است تا جایی که گاه فهم آن برای خوانندگانِ عادی دشوار میباشد.